به گزارش سینماپرس،  جلسه نقد و بررسی سریال «سر دلبران» به کارگردانی «محمدحسین لطیفی»  امروز سه شنبه ۲۹ خرداد در موسسه فرهنگی رسانه ای اوج برگزار شد.

در این مراسم محمدحسین لطیفی، محمدرضا شفیعی، برزو ارجمند، خشایار موحدیان، فرخ نعمتی، نگار عابدی، شهین تسلیمی، رابعه مدنی، شهرام عبدلی و .... حضور داشتند.

در این مراسم لطیفی گفت: سالها دوست داشتم تا درباره این موضوع که در این سریال به تصویر کشیده شد کار کنم. در کشور ما زمانی که از روحانیون حرف می‌زنید، در وهله اول فصل سیاسی آن را درنظر می‌گیرند و فصل اجتماعی‌اش را فراموش می‌کنند، اما ما در این سریال به بعد اجتماعی روحانیون پرداختیم. تا حدودی به خواسته خودم رسیدم و امیدوارم که بخش سیاسی روحانیون را از بخش اجتماعی آن جدا کنند. روحانیت در کشور ما دو وجه دارد. یک وجه آن سیاسی است و وجه دیگر آن اجتماعی است و گویا در کشور ما وجه اجتماعی کار فراموش شده است.

این کارگردان در ادامه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه روحانی سریال شما بسیار عصبی و پرخاشگر بود، گفت: این موضوع را بارها شنیدم، شاید من اشتباه می‌کنم، اما آنچه که باور دارم این است که سیدسلیم همیشه عصبانی نیست، روحانیون ما برای لباسی که بر تن می‌کنند ارزش خاصی قائلند، اما این شخصیت برخی مواقع که باید عصبانی می‌شد و به اندازه کافی دلیل برای عصبانی بودن داشت، اما شاید به این دلیل این سؤال را می‌پرسید که در بسیاری مواقع شوخ‌طبعی با صدای بلند در هم آمیخته می‌شد و مردم این تصور را داشتند که روحانی ما همیشه عصبانی است. 

وی ادامه داد: در متن این سریال چالش‌های بسیاری وجود داشت از جمله برگزاری مراسم عروسی در مسجد،‌ این یکی از سنت‌های دیرین ایرانیان بوده است و ما این رسم را کاملا عامدانه در سریال آوردیم تا شاید بتوانیم چنین رسمی را دوباره احیا کنیم. 

لطیفی درباره نشان دادن عزاداری بلافاصله بعد از مراسم عروسی در سر دلبران گفت: این موضوع در درام قصه وجود داشت که باید چنین اتفاقی می‌افتاد، طی آن نگرانی جانباز برطرف شد و به نظرم شکوهی در این سکانس وجود داشت که به شخصه آن را دوست داشتم. 

نگار عابدی نیز در این نشست بیان کرد: این سریال در ماه رمضان پخش شد و ما تلاش خود را انجام دادیم تا اثر خوبی برای مردم بسازیم.

فرخ نعمتی نیز درباره نقش منفی خود تصریح کرد: من پیش از این هم در نقش منفی بازی کرده ام و فکر می کنم نقش باید به صورتی باشد که مخاطب آن را باور کند.

لطیفی در این نشست در پاسخ به پرسشی درباره انتخاب لوکیشن سریال عنوان کرد: بافت قدیمی در همه شهرها بهم ریخته است بنابراین ما شهر یزد را انتخاب کردیم و به آنجا رفتیم.

وی درباره اینکه چرا در سریال به زبان یزدی حرف زده نمی شد، عنوان کرد: ما چرا فراموش می کنیم که وقتی در سریال ها همه خواسته اند لهجه داشته باشند، سریال خراب شده است. در همه جای دنیا هم این ترکیب بازیگران مناطق مختلف و لهجه های متفاوت وجود دارد اما چون ما گویش های متفاوت را در کارهای اروپایی و آمریکایی تشخیص نمی دهیم و متوجه این مساله نمی شویم. در این سریال هم اگر به طور مثال قرار بود جهانبخش سلطانی فارسی معیار حرف بزند کمی عجیب می شد.

برزو ارجمند بازیگر نقش سیدسلیم درباره اینکه مطلقا قصد نمایش خوب بودن را نداشتم، اضافه کرد: یادم می‌آید در زمانی که مشهد تحصیل می‌کردم هر زمانی که به مدرسه نمی‌رفتم در حرم امام رضا(ع) با یکسری روحانی رفاقت پیدا کردم. در همان دوستان روحانی این عصبانیت را به عینه دیدم که در برابر رذایل اخلاقی و مشکلاتی که باعث می‌شد تا اعتقاد اسلامی و باور دینی مردم تضعیف شود، عصبانی می‌شدند. فکر می‌کنم سیدسلیم را همچون دیده‌ها و باورهایم، بازی کردم و مطلقا نمایش خوب بودن را نداشتم. انسانی که کشاورزی می‌کند، موتورسواری هم بلد است و پیشه‌اش روحانی است اما در خانه‌اش همچون بقیه آدم‌هاست.

این بازیگر یادآور شد: هرآنچه نمایش داده شد از فیلتر فردی مثل لطیفی رد شده است‌. ما برای هر سکانس زیاد تمرین می کردیم و در نهایت آقای لطیفی نظر می داد. لطیفی فردی است که اسلام را می شناسد و کارنامه او اینها را نشان می دهد و آنچه در این سریال تصویر شده است از فیلتر چنین فردی عبور کرده است.

لطیفی در بخشی از این نشست درباره ایده های فیلمنامه که پرداختی ضعیف داشتند، عنوان کرد: من همیشه در ذهنم یک روحانی وجود دارد و او مرحوم حجت الاسلام چیذری است که در محله چیذر زندگی می کرد و یک معمار بود که در طول عمرش ریالی پول از منبرهایش نگرفت این روحانی برای من همیشه قابل احترام بود و بخشی از شخصیت مورد نظرم در سریال را از او گرفته ام.

وی درباره فیلمنامه «سر دلبران» ادامه داد: من اگر بخواهم خود را به چالش بکشم باید بگویم اتفاقاتی در این سریال و در فیلمنامه مدنظرمان بود که فکر می کنم به صورت «کاشت» اتفاق افتاد ولی شکل نگرفتن این اتفاقات از جایی لطمه می خورد که به حس خود بیننده مربوط می شود.

این کارگردان سینما و تلویزیون برخی انتقادها به سریال را به دلیل سوژه آن دانست و بیان کرد: قشر روحانیت در کشور ما اولین قشری است که مورد نقد قرار می گیرد و نسبت به آن موضع می گیرند. این سریال فقط حرف هایش را زده و نه بر تایید و نه رد کسی دیگر است.

در ادامه محمدرضا شفیعی تهیه کننده درباره فضای سریال و اینکه زندگی مردم و ارتباطات با زمان کنونی تطابق ندارد، اظهار کرد: لازم نیست در سریال ها همه چیز براساس وقایع و سبک زندگی روز باشد. مسجد جایگاهی را ۳۰ سال قبل در کشور داشت که الان ندارد. این سریال تذکری بود تا بگوییم جایگاه مسجد در گذشته این چنین بوده است که روحانی و معتمدان محله آسیب ها و مسایل را حل می کردند. می شد تاریخ این سریال را در دهه ۷۰ انتخاب کنیم اما خواستیم زمان حاضر را انتخاب کنیم تا تذکری برای مخاطب باشد.

وی درباره نبود لهجه یزدی در سریال با توجه به لوکیشن آن نیز عنوان کرد: ما باید بپذیریم قومیت های مختلفی در کشور داریم که باید در سریال ها حضور داشته باشند و در این سریال هم ما خواستیم این قومیت های مختلف را نمایش دهیم پس نباید فقط با یک لهجه حرف بزنیم. دلیلی ندارد چون لوکیشن یزد است حتما همه به این لهجه سخن بگویند البته این را باید بدانیم که تحمل پذیری در جامعه وجود ندارد. سریالی مثل «سرزمین کهن» به کجا رسید؟ تحمل نسبت به لهجه ای که از تلویزیون شنیده می شود وجود ندارد و من اطمینان داشتم اگر همه به زبان یزدی سخن می گفتند در همان قسمت های اول حجمی از اعتراضات به وجود می آمد.

حسین حسنی نویسنده سریال نیز در ادامه درباره اینکه سریال چه مخاطبی را هدف قرار داده است، گفت: مخاطب این سریال هم روحانیون هستند و هم مردم.

به گفته وی، ما روحانی ای را در این سریال می بینیم که گویی در جامعه کمرنگ شده است.

وی درباره ضعف فیلمنامه نیز عنوان کرد: نظر من این نیست که فیلمنامه ضعیف است اما فکر می کنم قصه می توانست با طمانینه بیشتری پیش رود حتی خاطرم است وقتی آقای لطیفی این فیلمنامه را خواند، بیان کرد که کار قابلیت ۵۰ قسمت شدن را دارد.

در ادامه خشایار موحدیان تدوینگر سریال نیز تصریح کرد: افرادی که اینجا هستند هیچ گاه نمی خواهند کار ضعیف بسازند اما ممکن است کاری بهتر باشد یا پایین تر باشد. ما سعی خود را انجام دادیم و امیدواریم مردم هم کار را پسندیده باشند.

لطیفی نیز با اشاره به بازخوردهایی که از مردم گرفته است، عنوان کرد: من با مردم ارتباط دارم و بازخوردهایی داشتم خیلی متوسط بود و عده ای کار را دوست داشتند و عده ای هم اظهار بی میلی می کردند. من می پذیرم که در نقاطی ریتم سریال می افتد اما بشر جایزالخطاست. من برای بعضی از آثار با دل خودم می روم اما شاید دیگر دلی سراغ کاری نروم زیرا ممکن است عده ای آنها را دوست نداشته باشند.

حذف سکانس‌های مربوط به سودهای بانکی

وی افزود: ما در این سریال به مسایلی مثل نزول و سودهای بانکی هم پرداختیم اما در این نشست از این مباحث حرفی نشد. ما در سریال حرف هایی از سودهای بانکی بیان کردیم که حذف شد.

کارگردان «سر دلبران» با اشاره به سودهایی که بانک ها بابت وام دریافت می کنند، گفت: من با بانک های کشور مشکل دارم و وام نمی گیرم چون این پول ایراد دارد؛ این نظر من به عنوان یک مسلمان است که سیستم بانکی ایراد دارد. من قبل از انقلاب نزول خواری می شناختم که ۱۰ درصد می گرفت اما امروز باید ۱۸ درصد سود بدهید. ما فقط اسامی را عوض کرده ایم ولی پول کشور دچار مشکل شده است.

وی اضافه کرد: من سریالی مثل «کت جادویی» را ساختم و از همان ابتدا درباره این دغدغه ها حرف داشتم. اینها درد من است و می گویم کشورم دارد به خاطر پول نابود می شود.

شفیعی نیز با اشاره به دیالوگی که از سریال حذف شد، گفت: دیالوگی داشتیم که در آن گفته می شود «شما فرض کنید در بانک های ما انقلاب نشده است» و این دیالوگ از سریال حذف شد.

حسنی نویسنده سریال نیز در این باره توضیح داد: این دیالوگ را عینا حجت الاسلام جوادی آملی بیان کرده بود اما مشکل این است که وقتی ما (در سریال ها) این سخنان را بیان می کنیم، حذف می شود.

لطیفی در بخش دیگر درباره «سر دلبران» که به دغدغه های مختلفی پرداخته است، اظهار کرد: زمانیکه قرار بود این سریال را بسازیم به نویسنده گفتیم ما در زمین حریف بازی می کنیم و باید آماده باشیم چون خیلی نقد خواهیم شد.  

وی اضافه کرد: بعضی مرا فیلمساز حکومتی می دانند اما چه کسی می داند که من چه فیلمنامه هایی را می خواستم کار کنم و نشده است.

در بخش پایانی نشست برزو ارجمند تصریح کرد: آن زمان که پیشنهاد بازی در این  سریال به من داده شد قرار بود نقش کاووس را بازی کنم، اما کماکان دوست داشتم که نقش سیدسلیم را بازی کنم، بعد از اینکه سریال پخش شد، در خیلی جاها فحش خوردم و کار به جایی رسید که مجبور شدم کامنت‌های اینستاگرامم را ببندم. این را قبول دارم که روحانی که در این سریال نشان دادیم خوب مطلق نبود. 

وی با اشاره به اینکه نسل مشخصی با این سریال ارتباط برقرار کردند، ادامه داد: ما همان زمان که با نسل قبل از خودمان ارتباط برقرار نکردیم، قافیه را باختیم، نسل من نسل قبل‌ترهایش را قبول داشت، چرا وقتی اذان پخش می‌شد پدرم من می‌گفت صدای اذان را بلند کن، اما الان به محض پخش شدن اذان می‌گویند صدایش را قطع کن؟! چرا وقتی پدر مادرهایمان چیزی می‌گویند گوش نمی دهیم و در گذشته وقتی همین‌ها چیزی را از ما می‌خواستند به سرعت می‌پذیرفتیم. 

وی ادامه داد: ما چرا از تجربیات نسل قبل استفاده نمی کنیم؟ این رویکرد باعث می شود که با سر به زمین بخوریم. سریال «سر دلبران» تجربه نهمین کار من در ماه رمضان است و فکر می کنم اگر ۷۰۰ نفر هم این سریال را دیده باشند و برایم دعا کرده باشند این انرژی وارد زندگی من می شود.

محمدحسین لطیفی در پایان صحبت‌های خود گفت: یکسری قصه‌ها وجود دارد که مال من است و دل خودم را در آنها می‌آورم و معتقدم اول باید رمان یک سریال را بنویسیم و بعد از اینکه از استقبال مخاطبان مطمئن شدیم، آن را به سریال یا فیلم تبدیل کنیم.