سینماپرس - حسرت تکرار نشستن بر کرسی پاستور باعث شد در تب و تاب انتخابات سال گذشته یکی از کاندیداهای ریاست‌جمهوری جمله‌ای را بر زبان براند که خون ۱۷ هزار ایرانی بی‌گناه در پشت این کلام بر زمین پایمال شد تا آنجا که مقام معظم رهبری برای حراست از این خون‌های گرانبها وادار شدند تاریخ را به یاد برخی بیاورند و با این عبارت که «جای شهید و جلاد عوض نشود»، متذکر شوند که هیچگاه نباید تاریخ به قربانگاه حربه‌های سیاسی برود. این روزها و در ایام سالگرد حادثه ۷ تیر، هشتگ # هزار جلاد هزار اشرف یکی از هشتگ‌های پرتکرار فضای مجازی شده و کاربران شبکه‌های اجتماعی با بیان تاریخ سیاه منافقین سعی دارند جنایات آنها در ازدحام وقایع تاریخی از خاطره‌ها نرود. اگرچه سهم تلویزیون و سینما در پرداخت به این موضوع به تعداد انگشتان ۲ دست هم نمی‌رسد اما در دنیای کتاب، این موضوع از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و به همین بهانه نگاهی خواهیم داشت به برخی از مهم‌ترین آثاری که این روزها برای شناخت بیشتر سازمان منافقین به کار می‌آید.

عملیات مهندسی
محمدحسن روزی‌طلب / مرکز اسناد انقلاب
این کتاب در واقع تاریخ شفاهی کارنامه تروریستی بخش ویژه نظامی سازمان مجاهدین خلق است که دوران تاریک و مبهم فعالیت‌های این سازمان را از سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۶۱ مورد بررسی قرار می‌دهد؛ برهه‌ای که فعالیت‌های نظامی منافقین موجب می‌شود پس از آن دیگر اجازه فعالیت رسمی در کشور نداشته باشند. عملیات مهندسی پرده از اسنادی برداشته است که پیش از این در دسترس عموم نبود؛   اطلاعاتی از عملیات‌های نظامی منافقین و همچنین ضربه‌هایی که اطلاعات سپاه به این سازمان وارد کرده است. فیلم تحسین‌شده «ماجرای نیمروز» نیز از جمله دستاوردهای این کتاب به حساب می‌آید، چرا که بخش زیادی از پژوهش‌های این فیلم وابسته به کتاب، نویسنده و راویان آن بوده است. نام این کتاب برگرفته از عنوان یکی از وحشیانه‌ترین برنامه‌های منافقین است که به واسطه مشکوک شدن به نیروهای درونی سازمان، شکنجه‌های خاص و عجیبی را علیه آنها اعمال می‌کردند.
 

خواب‌گردها
صفاءالدین تبراییان/  مرکز اسناد انقلاب
برای بسیاری «وطن‌فروشی» معنای نسبی محسوب می‌شود، یعنی برخی وطن‌فروش هستند اما نه خیلی! این واژه اما در قبال اسنادی که خواب‌گردها منتشر کرده‌اند، بی‌شک کمبود معنا هم دارد. هیچ وقت تصور نمی‌شد از جلسه سران سازمان مجاهدین خلق با ارتش بعث عراق در کوران جنگ تحمیلی، ویدئویی مخفی گرفته شده و پس از سال‌ها تبدیل به کوس رسوایی منافقین شود. اما این تنها بخشی از رسوایی منافقین در وطن‌فروشی است. افشای مسائل هسته‌ای، جاسوسی در جنگ برای ارتش بعث عراق و... از دیگر اسنادی است که مبارزان عراقی بعد از سقوط صدام به دست آورده و تبراییان در خواب‌گردها اقدام به انتشار آن کرده است. تماشای ویدئویی که در آن منافقین با عطش از بمباران محلات ایران سخن می‌گویند، برای نویسنده کتاب بسیار دردآور عنوان شده است؛ نویسنده‌ای که متولد کاظمین است و مدرک دکترای شرق‌شناسی در کارنامه‌اش دارد.
 

خداوند اشرف، از ظهور تا سقوط
سیدحجت سیداسماعیلی / مؤسسه جام جم
این کتاب پژوهشی، به بررسی ساختارهای فرقه‌ای و فعالیت‌های جاسوسی در تشکیلات سازمان مجاهدین می‌پردازد. پژوهشی از سیدحجت سیداسماعیلی که سابقه ۲۷ ساله در رأس سازمان مجاهدین داشته و سال ۸۳ از این گروه جدا شده است. وی در جریان حمله آمریکا به عراق که منجر به سقوط صدام در فروردین سال ۱۳۸۲ شد، به عنوان افسر اطلاعات در ستاد صدیقه حسینی، از اعضای ارشد شورای رهبری سازمان که فرماندهی عملیاتی قرارگاه علوی با ۲ ارتش سوم و یازدهم را به عهده داشت، فعالیت می‌کرد. او به‌مدت ۱۶ سال از عمر تشکیلاتی خود را در ستاد اطلاعات مرکزی و بخش اطلاعات تعدادی از ارتش‌های سازمان گذراند.
پژوهشگر به مدت ۴ سال به مشاهده و پژوهش مستندات پیرامون ساختار فرقه‌ای سازمان مجاهدین پرداخته است. روش علمی این کتاب با الهام از کتاب  «فرقه‌ها در میان ما» اثر به جامانده از مارگارت تالر سینگر نگاشته شده است.
 

اسیر در زنجیر دروغ
آنتوان گسلر / موسسه جام جم
وجود نامی غیرایرانی در آثار پژوهشی سازمان منافقین بسیار حائز اهمیت است. گسلر در این کتاب به بررسی متدولوژی سازمان مجاهدین خلق می‌پردازد. وجه تمایز این کتاب مشاهده مستقیم نویسنده از وضعیت موجود منافقین است که به واسطه مصاحبه‌هایی بی‌واسطه با منافقین به دست آمده است. این اثر فعالیت‌های این سازمان و تعامل آن با نهادهای صلح بین‌الملل و حقوق بشر را بررسی می‌کند. البته این کتاب تنها اثر این نویسنده پیرامون منافقین نیست، چرا که وی این سازمان را سوژه پژوهش‌های خود قرار داده و در آثار دیگری چون «دزد روح» با غوطه‌ور شدن در اعماق روابط ایدئولوژیک و مناسبات درونی سازمان،   از میزان دیکتاتوری مسعود و مریم رجوی و مناسبات خطرناک این گروه پرده برمی‌دارد. عمده محتوای آثار او به‌واسطه گفت‌وگوی مستقیم با اعضای منافقین به دست آمده است و از همین رو بقای سازمان را معلول منفعت‌های آمریکا در ضدیت با ایران می‌داند.
 

از مجاهدین تا منافقین
مهدی حق‌بین / سوره مهر
در میان دایره‌المعارف‌های مرتبط با منافقین شاید بتوان از این کتاب به عنوان یکی از جامع‌ترین آثار نام برد؛ اثری که در ۴ بخش به سیر تاریخی سازمان مجاهدین پرداخته و تلاش دارد جامعه‌شناسی نسبتا دقیقی از آن ارائه دهد. این کتاب در ۴ فصل به بررسی سیر تاریخی سازمان پرداخته است. در بخش اول، پیدایی، عضوگیری، چالش‌ها، ضربه‌ها، ترورها، عملیات‌ها و فعالیت‌های سازمان تا انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گرفته و بخش دوم با نام‌های «پیروزی انقلاب اسلامی و تسلط مرکزیت زندان» و «سر ناسازگاری تا شورش ۳۰ خرداد ۱۳۶۰» عملکرد و مواضع سازمان در این دوره بررسی شده است. در بخش سوم این کتاب حرکت سازمان در کنار دشمنان خلق ایران تا پس از عملیات مرصاد تحلیل و ارزیابی شده‌ است. در انتهای این اثر نیز استیصال سازمان، پشت‌کردن به صدام و... در ۲ فصل با عنوان‌های «ورود سازمان مجاهدین به جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی» و «سقوط صدام حسین و فرجام مجاهدین» بررسی شده است.
 

اِشغال و مدال
صبار اللامی، سروان ستار السعد/ سوره مهر
روایت افسران عراقی از جنایات منافقین علیه ایرانی‌ها دستاویزی شد تا «اِشغال و مدال» به بازار نشر برسد. این اثر اگرچه روایتگر دفاع‌مقدس است اما در بخش نخست خود به قلم سروان ستار السعد، مشاهداتی عینی از جنایت‌های منافقین در حق مردم ایران بیان می‌شود؛ جنایاتی که منافقین در منطقه گیلانغرب و اسلام‌آباد رقم زدند و دشمنان عراقی آن روز، از این جنایات پرده برمی‌داشتند. اتفاقی که در عملیات مرصاد و پس از امضای قطعنامه رخ داد، شاید دردآورترین اتفاق در طول جنگ تحمیلی محسوب می‌شد چرا که مجاهدین خلق که خود را ایرانی می‌خواندند پس از امضای قطعنامه آتش‌بس به کمک صدام رفته و تلاش داشتند با غافلگیری و گرفتن تلفات زیاد از کشورمان، مقاومت ۸ ساله را در چند ساعت در هم شکنند که این اتفاق در نهایت ابتر ماند و جلادان بار دیگر به پادگان‌های خود بازگشتند.

*روزنامه وطن امروز