سه‌شنبه ۱ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۱:۴۶

نقد شفاهی/

صائمی: «روز روشن» نگاهی نو به قصه‌ای تکراری است

روز روشن

یک منتقد با بیان این که «روز روشن» از ریتم و بازیگران مناسبی برخوردار است، گفت: شهابی در اولین تجربه بلند سینمایی خود علی رغم اینکه قصه ای تکراری را روایت می کند از نگاه مستقل خود موقعیتی اخلاقی- جامعه شناختی و حقوقی را به تصویر می کشد.

«سید رضا صائمی» منتقد سینما در گفت وگو با خبرنگار سینماپرس در مورد فیلم سینمایی «روز روشن» ساخته حسین شهابی، اظهار داشت:  فیلم سینمایی «روز روشن» را دست کم از دو حیث باید مورد تامل و تقدیر قرار داد. اول به دلیل پختگی یک فیلم اولی اگر چه «حسین شهابی» قبل از این تجربه ساخت فیلم کوتاه را داشته و دوم رویکرد جذاب به سینمای اجتماعی و آسیب شناسی اخلاق جمعی در جامعه امروز.

وی در ادامه افزود: ساختار و فرم روایی که او برای اثرش انتخاب می کند نیز منطق دراماتیکی خوبی با پیرنگ کلی قصه دارد. اگرچه قاب بندی ها و روایت بصری فیلم چندان حرفه ای نیست و گاه دوربین روی دست با موقعیت های دراماتیکی و اتمسفر سکانس ها به خوبی چفت و بست نمی شود.

صائمی تصریح کرد: با این حال ریتم مناسب روایت و جنس بازی های بازیگران و پرانرژی بودن فیلم را باید به امتیازات فیلم سینمایی «روز روشن» اضافه کرد. اینکه فیلمساز یک قصه به ظاهرساده را در یک نیم‌روز به گونه ای روایت کند که مخاطب را در یک فرایند پرفراز و نشیب در بستر تعلیقی اخلاقی – داستانی قرار می دهد می توان به حضور فیلمسازی قابل در سینمای اجتماعی امیدوار بود که نگاهی روانشناختی و نزدیک به یک گزارشگری اجتماعی به قصه اش دارد. از این رو می توان گفت «روز روشن» به یک مستند داستانی نیز پهلو می زند.

عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران در ادامه افزود: «روز روشن» قصه زنی است که به دنبال شاهد برای نجات یک محکوم به اعدام می پردازد که با موانع و موقعیت های دشواری مواجهه می شود تا در پس این موقعیت ها فیلمساز بتواند درباره اعتماد و بی اعتمادی اجتماعی در جامعه امروز سخن بگوید و چه هولناک است عدم تعهد انسانی آدم ها به یکدیگر و بی تفاوتی نسبت به سرنوشت هم.

این منتقد و روزنامه نگار در ادامه افزود: سویه رئالیستی قصه ابعاد روانشناختی این بحران را عمیق تر می کند. در واقع این داستان تک خطی بخش عمده ای از تعلیق های خود را از مضمون و درک روانشناختی موقعیت هایش می گیرد. التهاب مخاطب با شخصیت اصلی قصه (پانته آ بهرام) همراه می شود تا نه صرفا فرصت همذات پنداری که بستری برای همذات سنجی برای تماشاگر فراهم شود تا او را دست کم درساحت ذهنی در چنین موقعیتی محک بزند و حس مسولیت پذیری خود را نسبت به هم نوع خویش بسنجد.

وی در ادامه افزود: «روز روشن» را در لایه درونی تر و در روایت دوم اثر می توان روایت یک موقعیت اخلاقی هم تصور کرد که قرار است در یک قصه کوتاه و فشرده وجدان جمعی را به سمت اخلاق و عدالت اجتماعی فرا بخواند و نسبت به هولناک بودن فقدان آن هشدار دهد.

صائمی ادامه داد: «روز روشن» قصه آدم های خواب‌زده ای است که دچار فردیت افراطی شده و مسئولیت اجتماعی که وظیفه و تعهد انسانی خود را فراموش کرده اند. بازی «پانته آ بهرام» و دلهره و اضطراب عاطفی، روانی که در چهره و میمیک صورتش انعکاس می آید عمق این بحران را بازنمایی می کند.

این منتقد در ادامه خاطرنشان کرد: فضایی شهری، خیابانی قصه نیز که در دلشوره روزانه تهران درهم تنیده می شود از حیث جغرافیایی به این بازنمایی کمک می کند. از این رو باید «روز روشن» را فیلم شهری، خیابانی قلمداد کرد که بحران اجتماعی را نه در عالم ذهن و دیالوگ های انتزاعی که دقیقاً در دل واقعیت و مناسبات اجتماعی پی می گیرد. همه این قصه به کنار با برخی موقعیت ها و لحظاتی که مخاطب را یا بر سر شوق می آورد یا به تامل غم انگیز وا می دارد باید به بازی زیبایی «مهران احمدی» اشاره کرد که به عنوان راننده آژانس با شخصیت اصلی فیلم همراه می شود.

وی در ادامه افزود: بهره گیری از موقعیت شغلی او خود ابزار موثر و معناداری است تا فیلمساز بتواند گذری اجمالی به انواع اقشار اجتماعی داشته وخط سیر این بحران را در موقعیت های گوناگون ردیابی کند. «مهران احمدی» درسال های اخیر با ایفای نقش های دشوار و پرچالش به بازیگر قابل اعتمادی برای کارگردان‌هایی بدل شده که دغدغه جدی در طرح و بیان بحران های اجتماعی دارند. شخصیت او در این قصه شاید تنها گواه معتبر بر حضور انسان هایی در جامعه باشد که همچنان احساس مسئولیت اجتماعی داشته و در فردیت و روزمره‌گی های مدرنیته استحاله نشده اند. خط اصلی داستان چنان است که بازیگران فرعی را درحد بازیگران اصلی جولان داده وجاذبه دراماتیک برای مخاطب ایجاد می کند.

«سید رضا صائمی» در پایان این گفت وگو، خاطرنشان کرد: «روز روشن» واجد درکی معتبر از روانشاسی اجتماعی اقشار گوناگون جامعه است که چگونه در نسبت با موقعیتی انسانی، ماهیت درونی خود را بی پرده به نمایش می گذارند. کاش پایان باز فیلم از دامنه و عمق تاثیرگذاری روایت این موقعیت ها نمی‌کاست. با این حال باید به «حسن شهابی» امیدوار بود که در اولین تجربه بلند سینمایی خود علی رغم اینکه قصه ای تکراری را روایت می کند اما روایتی تکراری را تکرار نکرده و از نگاه مستقل خود موقعیتی اخلاقی- جامعه شناختی و حقوقی را به تصویر می کشد که می تواند روزنه جدیدی به فیلم های اجتماعی در سینمای ایران باشد. باید منتظر ماند تا «حراج» دومین فیلم وی آماده نمایش شود که به گفته خودش آن هم تم اجتماعی داشته و ازنگاهی متفاوت روایت شده است. «روز روشن» دست کم این توقع را از شهابی در بین منتقدان سینمایی ایجاد کرده است.

برچسب‌ها

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.