شنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۴ - ۰۹:۲۰

فیلمسازی «حسین مهدویان» بر دهانه آتشفشان

تحلیلی بر مواضع شبه روشنفکران نسبت به فیلمسازان ارزشی/ چرا کارگردان «ایستاده در غبار» آری؛ اما حاتمی کیا نه؟!

ایستاده در غبار

سینماپرس: جواد محرمی/آنچه واضح است این است که هرگاه حسین مهدویان نیز اراده کند تا نوستالژی را رها کرده و به متن رویدادهای فعلی ورود پیدا کند و در فیلمهایش درباره مسائلی به قضاوت بنشیند که بر پاشنه انقلابی گری و موضع مقاومت بچرخد و تکلیف را روشن کند بی تردید او هم به مانند حاتمی کیا تحمل نخواهد شد!

عنصر قهرمان سالهاست که با گرایشهای مشکوک برخی مدیران سینمایی تقریبا از سینمای ایران حذف شده است. آنها که از آنسوی مرزها برای استحاله فرهنگی انقلاب اسلامی نقشه می کشند، می دانستند اگر قهرمان را از یک ملت بگیرند او چیز زیادی در کف نخواهد داشت. با گذشت بیش از دو دهه از دفاع مقدس ملت ایران اقیانوس عظیم قهرمانیهای این ملت در دوران جنگ در سینما کمترین بازتاب را داشت تا اینکه حسین مهدویان طرحی نو درانداخت و با سبک و شیوه ای منحصر به فرد کمر به بازنمایی قهرمانان جنگ بست. 
شیوه ای که مهدویان برگزیده، حیرت انگیز است. او بدون استفاده از حتی یک فریم مستند اثری خلق می کند که بیش از یک اثر داستانی به  واقعیت تنه می زند؛ ما در نهایت در قالب سینمای داستانی قابل عرضه است. تاکید او بر استفاده از فیلمبرداری ۱۶ میلیمتری، فضاسازی اثرش را به واقعیت نزدیک تر می کند. تبحر او در قابل باور کردن روایت و تصویر فوق العاده است. 
هیأت داوران سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر نتوانست اثر قابل ستایش این کارگردان جوان را نادیده بگیرد؛ اما این اتفاق درباره بادیگارد حاتمی کیا نیافتاد و داوران خیلی راحت چشمهایشان را بر اثر خوش ساخت و قابل اعتنای این فیلمساز خوشنام بستند. به راستی چه تفاوتی است میان این دو کارگردان که هر دو وجوهی آرمانگرایانه و 
حماسی از جنبه های انقلاب اسلامی را به تصویر کشیده اند؟ تفاوتی که باعث شده هیات داوران جشنواره فجر درباره یکی با فراغ بال، رویکرد حذف و نادیده گرفتن را پیش بگیرد و در مواجهه با دیگری شیوه منصفانه تری برگزیند؟
حسین مهدویان کارگردان جوان و خوش آتیه ای است که جریان شبه روشنفکری به او امید (بخوانید طمع!!)  دارد. مثل روز روشن است که حضرات لااقل تا اطلاع ثانوی از ابراهیم حاتمی کیا قطع امید کرده اند. کارگردان بادیگارد دیگر به این راحتی ها در تور جریان شبه روشنفکری نخواهد افتاد. اما حسین مهدویان به زعم آنها لقمه چرب و نرمی است برای فروغلطیدن در دامانشان!؟
نکته اول اینکه مهدویان درباره گذشته ای تأویل پذیر فیلم ساخته است. قهرمانان جنگ به ویژه در دهه اخیر بارها از سوی احزاب و جریانهای سیاسی به انحاء مختلف مصادره به مطلوب شده اند. وقتی نتوان ابراهیم همت را از صفحات تاریخ معاصر این مرز و بوم پاک کرد، تحریف تنها راهی است که می ماند. حسین مهدویان بخشی مهم و اثرگذار از زندگی قهرمانی را به تصویر کشیده که دورانی تاریخی محسوب می شود؛ گرچه وجوه انقلابی و مبارزاتی حاج احمد متوسلیان به خوبی بازنمایی شده، اما چون نسل حاضر آن دوران را درک نکرده، قابلیت تفسیر به رای پیدا می کند؛ اما ابراهیم حاتمی کیا را با نوستالژی کاری نیست. او بارها به عنوان سینماگری شناخته شده که مرد زمانه خویش لقب گرفته است.
حاتمی کیا اگر از چمران هم فیلم بسازد، از دریچه مسائل دوران حاضر به موضوع فیلمش ورود می کند. چمران اگر چه مرد مذاکره است اما اهل مقاومت هم هست. کارگردان بادیگارد نگاهی حماسی و آرمانگرایانه به مسئله هسته ای دارد و روح انقلابی حاکم بر فیلم او که با کلیدی ترین مسئله روز کشور گره خورده برای بعضی ها قابل تحمل نیست. 
اما حسین مهدویان قهرمان جنگی را در سینما بازنمایی کرده که پیش از این کوشیده اند  امام و سردارانش را مصادره به مطلوب کنند. وقتی نتوان اصل جنگ، امام و شهدا را انکار کرد راهی نمی ماند جز تحریف آنها.
حسین مهدویان جوانی است که به زعم شبه روشنفکران هنوز معلوم نیست قرار است دقیقا در کجا بایستد. آیا علاقه او به ساخت آثاری درباره قهرمانان دفاع مقدس به دلبستگی نوستالژیکی محدود می شود که خود به آن اشاره کرده یا اینکه او از ورود به این عرصه اهداف و آرمانهای بزرگتری را جستجو می کند. پاسخ به این سوال اساسی مسئله ای است که باعث شده هیآت داوران جشنواره فجر فعلا ایستاده در غبار و کارگردانش را نادیده نگیرند تا بعد. 
آنچه واضح است این است که هرگاه حسین مهدویان نیز اراده کند تا نوستالژی را رها کرده و به متن رویدادهای فعلی ورود پیدا کند و در فیلمهایش درباره مسائلی به قضاوت بنشیند که بر پاشنه انقلابی گری و موضع مقاومت بچرخد و تکلیف را روشن کند بی تردید او هم به مانند حاتمی کیا تحمل نخواهد شد!
به اعتقاد نگارنده این متن درون سازنده «ایستاده در غبار» چیزی فراتر از یک نوستالژی صرف می جوشد که او را وادار کرده اینطور فاتحانه بر قله فیلمسازان عرصه دفاع مقدس بایستد. حقیقت این است که حسین مهدویان هم بر دهانه آتشفشان خانه ساخته است. 

نظرات

  • \پارسایی ۱۳۹۴/۱۱/۲۴ - ۱۲:۱۲
    0 0
    این نگاه بسیار بد است که طرفداران حاتمی کیا احساس می کنیم او مخالفان بزرگی دارد حاتمی کیا خود به اندازه نه تنها سینمای ایرا ن بلکه حداقل برای ما جریانی بزرگتر ازسینمای حتی جهان نیز می باشد واین بزرگی می طلبد که چند تا مخالف باشد واین از ویژگی سینمای اوست
  • ۱۳۹۴/۱۱/۲۴ - ۱۴:۱۲
    0 0
    «ایستاده در غبار» اما برای بخش هنر و تجربه نه برای سینمای داستانی.
  • مهدی ۱۳۹۴/۱۱/۲۴ - ۱۷:۰۳
    0 0
    عالی نوشتی ... دیشب اقای افخمی تو برنامه ی هفت گفت طرفداران نظام یا همون دلواپس ! متاسفم که تو صداسیما هم باید نقد های اینگونه تعبیر دلواپس پیدا کنن .. اقای ایوبی هم به این سایت حمله کرد ، واقعیتش اینه که امثال متوسلیان ها را هیچوقت نمیتونن مصادره به مطلوب کنن تلاششون بی فایدس و مهدویان هم فریب نمیخوره
  • محسن جلیلوند ۱۳۹۴/۱۱/۲۵ - ۰۰:۱۲
    0 0
    بسیار نظر درستی است. چند روزی داشتم به این مطلب فکر می کردم و در گروه های تلگرامی اندکی دراین باره نوشتم. من از سنخ حزب الهی ها نیستم، در مواضع سیاسی شما را قبول ندارم نقدتان را بر ابد و یک روز بد و محتوا زده می دانم اما خط قرمزم حاتمی کیاست. این دولت با برخورد ظالمانه با حاتمی کیا و دروغگویی های بعدی این روز ها از چشمم افتاده است و اندکی شک کرده ام.
  • محمد ۱۳۹۴/۱۱/۲۶ - ۱۰:۰۲
    0 0
    ضمن سپاس از دوستان محترم ونگاه موشكافانه به جشنواره لطفا در نقدها از جاده انصاف خارج نشويم اشتباه يك مدير هيچ ربطي به دولت ندارد اگر چه اين افراد در اين دولت فعاليت دارند ولي مجموعه دولت را خطاب كردن دور از انصاف است
  • ۱۳۹۴/۱۱/۲۸ - ۲۱:۲۶
    0 0
    آقا محمد در کامنتی از اشتباه یک مدیر گفتن متاسفانه اشتباهات مدیران فرهنگی کشور غوغا می کند

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.