وقار رضوی فارغ‌التحصیل رشته الهیات از دانشگاه لندن، پاکستانی‌الاصل و بزرگ شده امارات و کانادا با تابعیت کانادایی است. در سال ۲۰۰۶ برای تحصیل در رشته فلسفه دینی به ایران آمد و پس از مدتی به صداوسیمای قم معرفی شد و در حوزه ترجمه و تفسیر قرآن بخش انگلیسی رادیو معارف به فعالیت پرداخت. سپس به شبکه پرس‌تی‌وی معرفی و به عنوان گوینده و مجری در این شبکه مشغول به کار شد. اجرای او در برنامه «مناظره» شهرت زیادی دارد. همسر وی کنیز فاطمه هم که اصالتاً پاکستانی است به عنوان گوینده خبر پرس‌تی‌وی در طول این مدت همکارش بوده است. رضوی که دوره‌های ویژه رسانه‌ای را در داخل و خارج از کشور گذرانده است، نقد‌های جدی بر رسانه‌های برون‌مرزی ایران دارد که با توجه به سخنان اخیر مقام معظم رهبری در زمینه رسانه‌ها حائز اهمیت است. در ادامه گفت‌وگو با این فعال رسانه‌ای را می‌خوانید.

شما در جریان جنگ غزه درست در لحظه ارتباط مستقیم با خبرنگار پرس‌تی‌وی از غزه شاهد حمله موشکی رژیم صهیونیستی بودید و دچار شوک شدید، آن لحظات چطور گذشت؟
بله. زمان جنگ غزه در استودیو در حال صحبت با خبرنگار پرس‌تی‌وی در غزه بودم که حین گفت‌وگو، موشکی به ساختمانی که خبرنگار ما جلوی آن قرار داشت برخورد کرد و همه ساختمان در یک لحظه ویران شد. من کاملاً شوکه شده بودم و به فکر مردمی بودم که زیر آوار مانده‌اند. تا یکی دو دقیقه نمی‌توانستم صحبت کنم که با اشارات سردبیر در پشت صحنه به خودم آمدم و برنامه را ادامه دادیم.

شما طلبه حوزه هستید و پرس‌تی‌وی یک شبکه خبری، برای شما سخت نیست؟
نه، چون ما از اول برای گویندگی قبول شدیم از ما تست گرفتند و اجازه دادند تا گوینده بشویم. یک دوره آموزشی داشتیم و قبل از اینکه اعلام شود این‌ها آمادگی لازم برای کار روی آنتن را دارند مشغول شدیم. من و همسرم سیاست را دوست داشتیم و اخبار و موضوعات را دنبال می‌کردیم و به زبان هم خوب تسلط داشتیم. در این سال‌ها برای بهتر شدن کارمان خیلی تلاش کردیم و با بودجه شخصی به دوحه و الجزیره رفتیم. آنجا مؤسسه‌ای هست که آموزش گویندگی به گویندگان خودشان در بخش انگلیسی می‌دهد. قبل از آن هم با هزینه خودمان به لس‌آنجلس رفته بودیم، چون پدر و مادرم سال‌ها آنجا بودند و در هالیوود پیش خانمی سلبریتی که از مدیران هالیوود هم هست دوره آموزشی گویندگی دیدیم. قبل از آن هم در تورنتو نزد خانمی که در سی‌ان‌ان کار کرده بود دوره دیدیم. یکسری دوره‌های یک روزه، دو روزه هم در ابتدای شکل‌گیری پرس‌تی‌وی برگزار می‌شد که خوب بودند. چند سال پیش هم استادی درباره شبکه‌های اجتماعی آموزش می‌داد ولی دوره‌های خارج از کشور روی گویندگی ما تأثیر بیشتری داشت و کیفیت کار ما را بالا برد.

در مدتی که در رادیو معارف فعال بودید بازخورد‌ها را بین انگلیسی زبان‌ها چطور دیدید؟
اگر واقعیت را بخواهید فکر نمی‌کنم این شبکه زیاد معروف باشد؛ شاید فقط برای شیعیان خوب است. آن زمان که فعال بودم چندان بازخوردی نداشت البته این مشکل رسانه‌ای است که در جمهوری اسلامی درباره آن زیاد حرف زده نمی‌شود تا مورد بررسی قرار بگیرد.

در دوبی مرکز اسلام‌شناسی هست که در دنیا شناخته شده است. خیلی‌ها برای شناخت اسلام به آنجا می‌روند. شما درباره این مرکز اطلاعاتی دارید؟
بله، یک مرکز در امارات راه‌اندازی شده که ارتباطی با ایران ندارد. آن‌ها بعد از اینکه رهبر انقلاب اولین نامه خود را برای جوانان امریکای شمالی بنویسند می‌خواستند یک رسانه داشته باشند که نشان دهند اسلام دین صلح‌آمیزی است ولی درباره دوره آموزشی آن‌ها اطلاعاتی ندارم.

پرس تی وی در این باره برنامه‌ای هم داشت؟
من و همسرم گوینده برنامه‌ای بودیم که هر شب ساعت ۱۱ از تهران پخش دارد. با همسرم مدیر برنامه‌ای جداگانه از پرس‌تی وی بودیم که زیر نظر شبکه برون‌مرزی بود، اما فقط در شبکه‌های اجتماعی پخش دارد. به اسم کیو فور تی که یکی از پاسخ‌های رسانه‌ای ایران به نامه اول آقا بود. درباره ایران صحبت نمی‌کردیم تا حساسیت ایجاد نشود. طبق دستور رهبری تنها به اسلام ناب می‌پرداختیم. قرار نبود کسی را مسلمان کنیم. فقط می‌خواستیم اسلام را نشان بدهیم تا کسی تحت فشار نباشد برای همین همه ویدئو‌ها کوتاه بود تا امروز هم پروژه درحال کار است. آن زمان من مدیر اجرایی و همسرم یکی از مدیران پروژه بود.

چرا از ایران رفتید؟
از سال ۲۰۰۸ که وارد پرس‌تی وی شدیم. دوستان به ما گفته بودند درخواست کنیم این شبکه با ما مثل بقیه خارجی‌ها نگاه برابری داشته باشد. گفتند نیازی به قرارداد ارزی نیست در حالی که ما پاکستانی هستیم و با خارجی‌ها قرارداد ارزی می‌بندند. وقتی بعد‌ها مدیر وقت درخواست ما را قبول کرد و به امور مالی آن زمان نامه نوشت که قبل از اجرایی شدن مدیریت صدا و سیما و پرس‌تی وی تغییر کرد. بعد از آن ابتدا گفتند مشکلات اقتصادی در کشور ایجاد شده ما هم قبول کردیم، چون ایران را دوست داریم، ولی بعداً مشکلات برای ما خیلی زیادتر شد و با این وضعیت مالی ناچیز نمی‌توانستیم تحمل کنیم. درخواست کردیم ما را مانند سایر گویندگان خارجی برابر کنید. چطور آن‌ها با دلار حقوق می‌گیرند و در سعادت‌آباد خانه دارند و بلیت رفت و برگشت می‌گیرند ولی ما را به عنوان خارجی قبول نمی‌کردند. گویا برایشان مهم هم نبود. در انتها گفتند پول یک نفر را به شما می‌دهیم برای دیگری نداریم. این نگاه تبعیض‌آمیز را نپذیرفتیم، چون من و همسرم هر دو در شبکه کار می‌کردیم. گفتند شما پاکستانی هستید و باید به همین شرایط در کشور ما راضی باشید. متأسفانه فکر می‌کنند پاکستان کشوری خرابه و عقب مانده است و باید ما هر شرایطی را قبول کنیم درحالی‌که اصلاً اینطور نیست. مدیر پرس‌تی‌وی گفت: می‌توانم شما را ممنوع‌الخروج کنم ولی بیت آقا خیلی کمک به ما کرد تا ویزای خروجی بگیریم. متأسفانه آخرین حقوق سازمانی ما را هم ندادند. ایران را دوست داریم هنگامی که قصد مهاجرت به ایران را داشتیم به خاطر عشق و علاقه‌ای که به انقلاب اسلامی داشتم خوشحال بودم و می‌دانستم در ایران می‌توانم به راحتی مراسم مذهبی خود را انجام دهم. دلمان نمی‌خواست برویم ولی شرایطی که ایجاد شد به اجبار رفتیم.

مهم‌ترین نقدی که به رسانه‌های برون‌مرزی ایران دارید چیست؟
همه چیز به مدیریت ضعیف برمی‌گردد. آمادگی ندارند تا بازخورد‌ها را بررسی کنند. فقط می‌گویند بیننده‌ها زیاد هستند. متأسفانه در ایران ندیدیم بدون تعارف مشکلات را بررسی کنند.

از نظر شما موفقیت پرس‌تی وی چیست؟

با همه مشکلات این شبکه در چند جا موفق بوده است زیرا باعث شده صدای ایران در جهان شنیده شود. تنها در این شبکه است که درباره بحرین، یمن و غزه می‌توان حرف زد. هر چند مشکلات زیادی دارد و معلوم نیست تا چه حد در جنگ نرم موفق است ولی همین که هست خوب است و باید باشد.

خاطره‌ای از بازخورد‌های پرس‌تی وی دارید؟
خاطرات زیاد است. خیلی از بیننده‌ها می‌گفتند ما از یمن، غزه و بحرین اطلاعاتی نداشتیم. خیلی تحت تاثیر بودند که این مطالب را تنها در پرس تی وی می‌شنوند. این‌ها از نکات مثبت است.

خانم شما فعال فرهنگی هم بودند چرا مسئولان فرهنگی در این راستا از شما حمایت نکردند؟
واقعیت این است که نمی‌خواستیم خیلی مشکل را بزرگ کنیم. عادت نداریم از کسی کمک بگیریم به غیر از بیت رهبری برای ویزای خروج، از جایی کمک نگرفتیم. مطالبی را هم که در اینستاگرام گذاشتیم به اصرار دوستان بود تا اطلاع‌رسانی کنیم و افراد دیگر دچار مشکلاتی از این دست نشود.

الان چه می‌کنید؟
در پاکستان هستیم و با شبکه‌های خارجی رایزنی می‌کنیم. دنبال برنامه‌سازی بر اساس تجربه‌هایمان هستیم و کارکردن سخت نیست.

وضعیت رسانه‌های پاکستان چطور است؟
خیلی فعال هستند. نیاز و سلیقه مخاطب را می‌شناسند. شاید خبر‌های مهم ندهند، اما رسانه‌های بسیار زیاد و فعال و بازی دارند که بیشتر به زبان اردو هستند و انگلیسی کمتر است، اما در عوض روزنامه‌های انگلیسی قوی زیادی اینجا داریم.

چرا پاکستان نتوانسته شبکه‌ای مثل پرس‌تی وی راه‌اندازی کند؟
احتمالاً مدیران رسانه دیده‌اند بیشتر مخاطبان زبان اردو دوست دارند و برنامه‌ها را دنبال کنند. برای همین در این حوزه فعال‌ترهستند و در پاکستان تعارف ندارند. اگر شبکه‌ای موفق نباشد آن را می‌بندند تا بودجه از بین نرود ولی اگر شبکه‌هایی رشد داشته باشند، آن‌ها را توسعه می‌دهند.

به نظر شما برای معرفی‌نامه رهبری چه کار‌هایی باید انجام داد؟
پروژه کیو. فور. تی شروع شد و قدم مثبتی بود، اما متأسفانه امروز آن پروژه به دلیل ضعف مدیریتی ناکارا شده است. شبکه‌های اجتماعی برای صداوسیما خیلی مهم است ولی مدیران آن را نمی‌شناسند و نمی‌دانند چطور از آن استفاده کنند. نامه آقا برای جوانان بود و بهترین راه همین شبکه‌های اجتماعی است که متأسفانه صداوسیما از آن استفاده نکرد. این را به بیت رهبری هم گفتیم.
حضور عمران خان در پست نخست وزیری در رسانه‌ها چقدر موفق بود و رسانه‌ها چقدر در پیروزی وی مؤثر بودند؟
عمران خان می‌داند از رسانه چطور استفاده کند. سیاسیون پاکستان متوجه قدرت رسانه‌ها هستند و در پاکستان برخی رسانه‌ها یکطرفه عمل می‌کنند. این فضای باز در حوزه رسانه وجود دارد.

شما رقبای پرس‌تی‌وی را کدام شبکه‌ها می‌دانید؟
فکر می‌کنم می‌توان آن را با شبکه‌های راشاتودی و آرتی مقایسه کرد. آرتی هم مانند پرس مشکلات کیفی دارد و با مسلمانان خوب نیست ولی می‌توان پرس را موفق‌تر کرد، چون ظرفیت بالایی دارد و بدون پول و امکانات زیاد رشد می‌کند. تا به حال هیچ شبکه خبری با تجهیزات مدرن رشد نکرده مانند بی بی سی که در ساختمانی با امکانات ساده است، اما کیفیت خبری و اثرگذاری زیادی دارد. آرتی موفق‌تر از پرس‌تی وی است، چون برنامه‌ریزی بهتری دارد با آنکه ۱۰ سال از زمان فعالیت پرس تی وی می‌گذرد و زمان زیادی برای یک رسانه محسوب نمی‌شود، اما آینده این شبکه بسیار روشن است؛ لذا باید تمام تلاش خود را به کار ببندند تا نسبت به رقبا، سهم بیشتری از فضای رسانه‌ای به دست بیاورد.