ایران اسلامی چندی پیش چهلمین جشن خودش را برپا کرد و سینمای ایران هم سی و هفتمین دوره خودش را گذراند. اما سوال بسیاری از صاحب‌نظران این بود که چقدر این سینما، هنر و فرهنگ ما آمیخته با انقلاب و اسلام است و چقدر به ارزش‌ها و آرمان‌های انقلابی نزدیک شده‌ایم؟ پرسشی که در جشنواره فیلم فجر امسال هم به دنبال آن گشتیم اما عمدتاً خبری از این آرمان‌ها و ارزش‌ها نبود؛ در واقع فیلمساز و تهیه‌کننده ما به دنبال ساخت کارهایی هستند که بتواند گیشه را راضی کند و اعتقاد و آرمان قربانی این رفتارهای انحصارطلبانه دفاتر سینمایی، تجارت سینمایی و حتی سرمایه‌گذاری‌های شخصی می‌شود. با سلبریتی‌ها هم که نمی‌توان به چنین قلل ارزشمندی از هنجارها دست پیدا کرد! البته به تعبیر بسیاری از منتقدین و صاحب‌نظران و حتی برخی از سینماگران فیلم‌های انقلابی، دفاع‌مقدسی و حتی ژانرهای امنیتی توانسته‌اند گیشه را راضی کنند و در واقع ساخت چنین پروژه‌های اعتقادی هم توانسته مخاطب را به سینما بکشاند. همان‌گونه که برخی از آثار این چنین کرده‌اند و صاحبان آثار هم به لحاظ ارزشی، مالی و معنوی به توفیقات بالایی دست پیدا کرده‌اند. اتفاقی که امروز کمتر در سینمای ایران می‌افتد و البته بعضاً جوانانی هم پا به این عرصه‌ها می‌گذارند برخی سعی می‌کنند یا در راه ساخت پروژه‌هایشان سنگ‌اندازی کنند و یا در ادامه راه با فضاسازی‌های رسانه‌ای از میدان به دَر شوند.

جایزه سینمایی ققنوس در هشتمین محفل اندیشی سینما انقلاب، فیلم‌های جشنواره سی و هفتم فجر را بر پرده سرچشمه به نمایش درآورد، صاحب‌نظران در پاتوق‌های هم‌فکری دور هم جمع شدند و به مناظره و گفتگو پرداختند. نشست‌های نقد و بررسی با حضور اساتید و پژوهشگران برگزار شد و همه ابراز خرسندی کردند از ورود سینماگرانی که با فیلم‌های انقلابی در جریان سینمایی کشور تأثیرات شگرفی را به جای گذاشتند و امیدوارانه به سال‌های دیگر سینمای ایران نگاه می‌کنند. همان‌طور که حسن عباسی و حسن رحیم‌پور ازغدی ضمن اشاره به آسیب‌های سینمای ایران حضور با صلابت آثار انقلابی و دفاع‌مقدسی در سینمای ایران را خوشایند و رو به رشد دانستند.

حسن عباسی پژوهشگر و تئوریسین در سینما انقلاب یکی از معضلات سینمای ایران را تأکید بر غرب‌گرایی دانست. او تصریح کرد: "از کارگردان گرفته تا بازیگران و سایر عوامل، وقتی که می‌خواهند وارد فضای جشنواره و قدم زدن روی فرش قرمز شوند، ادای بازیگران غربی، در مراسم کن و اسکار را در می‌آورند. بدترین نوع پوشش و زننده‌ترین ری‌اکشن‌ها را جلوی دوربین‌ها نشان می‌دهند. فرد از این جشنواره تا جشنواره بعدی در فکر این است که چه لباسی بپوشد که مورد توجه عکاسان قرار گیرد و در فضای سایبر و اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی، لایک جمع کند و بیشتر انگشت‌نما شود. حالا اگر تعدادی از این هنرمندان را دیدید که با این ادا اطوار و رفتارها و پوشش‌های زننده، آمدند و فیلم دفاع مقدسی ساختند، فیلم زندگی پیامبران را ساختند، تصور نکنید که آن اثر، یک فیلم انقلاب اسلامی است، این یک اشتباهی است که مدیران صدا و سیما هم مرتکب می‌شوند و فریب پوشش مذهبی هنرمندان در آثارشان را می‌خورند.

حسن رحیم‌پور ازغدی پژوهشگر و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در محافل هم‌اندیشی سینما انقلاب حضور پیدا کرد و گفت: در دهه اخیر جوانانی را می‌بینیم که نه رژیم پهلوی و نه مقاطع حساس انقلاب را درک کرده‌اند اما تشخیص می‌دهند سینمای انقلاب چیست و به چه معناست. همچنین چگونه باید وارد این عرصه شوند و استعدادی خوبی بدست آمده‌اند. امیدواریم ان‌شاالله این حالت دوگانگی که سینمای فجر دارد و گاهی اوقات می‌بینیم به سالن مُد، سالن معاشقه، سالن پُز و جاه‌طلبی تبدیل می‌شودحضور این فیلمسازان خوش ذوق انقلابی قدری ما را به آینده امیدوار می‌کند. سینمای فجر نتوانسته مولد نمایشی مناسبی از انقلاب اسلامی باشد. 

امیر اهوارکی منتقد سینما درباره ساخت فیلم‌های انقلابی و تأثیرات آن‌ها بر سینمای ایران به یک جمله‌ای از شهید آوینی بسنده کرد؛ او گفت: «سیدمرتضی آوینی جایی می‌گفتند روشنفکران و فیلمسازان انگار در برج عاج هستند و اصلاً در این زمین و کشور زندگی نمی‌کنند و فیلم‌هایی که می‌سازند ربطی به حوادث روز ندارد. اما حاتمی‌کیا فرزند زمانه خودش است و نسبت به وقایع روز خودش واکنش نشان می‌دهد.»

عبدالله متیم منتقد و کارشناس سینما اعتقاد دارد هنوز سینما نتوانسته تصویری جامع از امام خمینی(ره) به جوانان نسل جدید نشان دهد؛ متیم تصریح کرد: شناخت شخصیت حضرت امام(ره) به نظرمن هنوز مغفول مانده است. یعنی هنوز یک امام‌خمینی(ره) انقلابی و دانای فیلسوف به جامعه نشان ندادیم؛ شخصیت حضرت امام(ره) برای جوانان ما شناخته نشده و یک فیلم درست و حسابی برای این اندیشمند تاریخ معاصر نساخته‌ایم حداقل کاری که می‌توانیم انجام دهیم با حواشی به این شخصیت بزرگ بپردازیم. 

سعید مستغاثی دیگر منتقد سینما با کنایه از بی‌اعتنایی جشنواره فیلم فجر به انقلاب و فیلم‌های انقلابی تأکید کرد: در جشنواره فیلم فجر نباید دنبال فیلم‌های انقلابی بگردیم شاید یکی دو اثر پیدا شود که فکر می‌کنم دست‌شان خط خورده و برای رسیدن به این هدف باید به سراغ جشنواره عمار برویم و آنجا فیلمسازان جوان انقلابی پیدا می‌شوند و البته فیلم‌های خوب انقلابی هم وجود دارند.

شمس‌الدین فلاح هاشمی منتقد و کارشناس سینما اعتقاد دارد اکثر اتفاقات خوب جشنواره اخیر به ظهور فیلمسازان جوان و انقلابی برمی‌گردد که هم فرم را خوب می‌شناسند و هم محتوا را که ما می‌توانیم به آن‌ها ببالیم. 

سیدمحمد حسینی منتقد و کارشناس سینما به عنوان حسن ختام این بحث، گفت: هر فیلمسازی که می‌خواهد در سینمای ایران، منطقه و جهان خودی نشان دهد خیلی خوب است نگاهی به تاریخ انقلاب اسلامی داشته باشد و فراز و فرودها و اتفاقات و سرنوشت‌های عجیب و غریب انقلاب اسلامی را یک مروری کند. آن‌گاه به این نتیجه خواهند رسید که بیشترین داستان‌های دراماتیک و جذاب از دل انقلاب اسلامی بیرون می‌آید که ناگفتنی‌های ارزشمند و قابل یادآوری به جامعه است. 

وی افزود: به موضوع انقلاب اسلامی نمی‌توان از منظر تکنیکی نگاه کرد باید قدری محتوایی‌تر و تحلیلی‌تر نگاه کرد؛ حتی این دوستان با تکنیک و مطرح در سینمای ایران که عمدتاً جوان هم هستند نیاز به پشتیبانی محتوایی جدی دارند. یعنی باید اطلاعات دقیق‌تری از ساحت انقلاب اسلامی پیدا کنند تا آثار متین‌تر و دقیق‌تری را بسازند و به نمایش درآید.