به گزارش سینماپرس، سیروس همتی، کارگردان و بازیگر تئاتر با بیان این‌که وضعیت تئاتر دینی بسیار ناامید کننده است، به حوزه اظهار کرد: متأسفم که باید بگویم تئاتر دینی و آیینی در موقعیتی اسفبار به سر می‌برد. این نکته را به‌عنوان فردی که در این حوزه تجربیات فراوانی دارد بیان‌ می‌کنم. من در جشنواره «عاشورائیان» که با حمایت مرکز هنرهای نمایشی اجرا شد، فعالیت داشتم. در آن جشنواره من نمایشنامه «محال ممکن است» را عرضه کردم که این نمایشنامه به چاپ هم رسید. در ادامه من با نمایشنامه‌ دینی دیگری با عنوان «قربانی» به موفقیت‌های چشمگیری دست یافتم و حتی این نمایش در کشور آلمان هم روی صحنه‌ رفت اما آن چیزی که امروز می‌بینم گواه موفقیت و رونق تئاتر دینی نیست.

وی افزود: درگذشته نه‌چندان دور، تئاتر دینی و آیینی رونق و جلوه‌ خاصی داشت که سبب می‌شد حتی این آثار در کشورهای دیگر نیز اجرا شود، اما این رونق سال‌هاست که به رو زوال رفته است. در اواخر دهه هفتاد و اوایل هشتاد من به‌عنوان یک نیروی جوان که علاقه‌مند به تولید اثر دینی بودم سعی کردم با تلفیق تئاتر با هنر تعزیه شکلی جدید از تئاتر دینی ارائه دهم. در همین راستا، نمایشنامه‌ای تحت عنوان «ریحانه» نگاشتم که در آن، نگاهی نو به موضوع «فدک» شده بود. در این اثر زنی به نام ریحانه به دادگاه می‌رود تا برای گرفتن ملکی که حقش است، شکایت کند، اما به حقوقش دست نمی‌یابد. در این اثر سعی شده بود با زبانی امروزی به موضوع باغ فدک اشاره شود.

این کارگردان تئاتر با بیان این‌که ناشران دیگر اشتیاقی برای چاپ نمایشنامه‌های دینی ندارند، گفت: یک یا دو دهه قبل انتشاراتی که نمایشنامه‌های دینی چاپ می‌کردند، کم نبودند، اما متأسفانه امروز تنها انتشارات «نیستان» است که هنوز در این حوزه فعالیت می‌کند و انتشارات دیگری در این زمینه ورود پیدا نمی‌کنند.

سوء استفاده مراکز هنری از برخی هنرمندان دینی

وی با تأکید بر این‌که حمایت‌های مراکز هنری هم از تئاتر دینی کم‌رنگ شده است، گفت: برخی نهادها یا سازمان‌ها وجود دارند که نفس شکل‌گیری آن‌ها، حمایت از آثار دینی است، اما این مراکز امروز دیگر از آثار دینی حمایت نمی‌کنند، حتی در برخی مواقع می‌خواهند از اجرای این آثار سوءاستفاده هم کنند و می‌گویند هنرمندان دینی نباید انتظار دریافت دستمزد داشته باشند و به سادگی قصد دارند با این بهانه بدون تخصیص بودجه این قبیل برنامه‌ها را اجرا کنند. در چنین وضعیتی چه کسی علاقه‌مند است در این حوزه فعالیت کند و اگر کسی هم به این مقوله وارد شود کیفیت اثرش را در حد بودجه پایین می‌آورد و عمده هنرمندان بهتر می‌بینند که به این حوزه ورود نکنند. این نگرش که وزارت ارشاد یا نهادهای خاص از تمامی آثار دینی و دفاع مقدسی حمایت می‌کند اصلاً صحت ندارد.

وی با بیان این‌که جشنواره‌های دینی دیگر رونق گذشته را ندارند، تأکید کرد: متأسفانه بسیاری از اتفاقات دینی در حوزه تئاتر یا تعطیل شده‌اند یا به‌صورت غریبانه‌ای برگزار می‌شوند، برای مثال تئاتر آیینی سنتی به هیچ وجه رونق گذشته را ندارد، درصورتی‌که درگذشته این رویداد محل وقوع اتفاقات خوبی برای هنر تئاتر بود، البته ممکن است عده‌ای بخواهند از جشنواره‌های تئاتر دفاع مقدس، آیینی سنتی، فتح خرمشهر به‌عنوان جشنواره‌های دینی در حوزه تئاتر یاد کنند، اما این اتفاقات را نمی‌توان در زمره نمایش دینی قرار داد، چون آنچه در جشنواره آیینی یا دفاع مقدس روایت می‌شود شاید در کل با تئاتر دینی همسو باشد، اما روش بیان آن به‌صورت تخصصی، گویش متفاوتی با تئاتر دینی دارد.

تئاتر دینی را مترادف با تئاتر دفاع مقدس ندانیم

وی ادامه داد: تئاتر دینی مترادف با دفاع مقدس نیست و اگر جنگی رخ نمی‌داد ما تئاتر دفاع مقدس نداشتیم، اما تئاتر دینی ریشه در اسطوره‌های آیینی دارد، به همین جهت نمی‌توان این دو مقوله را یکسان پنداشت. تمامی گونه‌های تئاتر می‌توانند مفاهیم دینی را در خود جای دهند، اما الزاماً این مسئله به معنای ارائه تئاتر دینی نیست.

همتی در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود اینکه مخاطبان تئاتر بیشتر شده‌اند اما تئاتر دینی چندان موفق نیست اظهار کرد: اولاً موفقیت یک‌ شکل از تئاتر را نمی‌توان به نمایش دینی تعمیم داد، زیرا همه به‌خوبی می‌دانیم آثاری که امروز روی صحنه می‌روند چه کیفیتی دارند. به نظر من نمایش‌های این روزها به‌شدت بی‌کیفیت‌اند و اگر ادعا کنیم ۹۰ درصد آثار با سطح نازلی اجرا می‌شوند بیراه نگفته‌ایم.

وی متذکر شد: بی‌توجهی به تئاتر دینی در شرایطی است که امکانات به‌راحتی در اختیار نمایش‌های دیگر قرار می‌گیرد، درصورتی‌که اگر امروز هنر تئاتر توانسته به حیات خود ادامه دهد به‌واسطه نمایش‌های دینی و آیینی بوده است، پس بی‌توجهی به نمایش دینی به نظرم کمال بی‌انصافی به هنر تئاتر است.

این بازیگر تئاتر در پایان درباره تئاتر سلبریتی‌ها اظهار کرد: من با این شکل از تئاتر به‌هیچ‌وجه مشکلی ندارم، چون این نمایش‌ها حق آثار دیگر را تضییع  نمی‌کنند، زیرا نه سالن اجرای آن‌ها دولتی است نه سرمایه‌گذاری که برای آن هزینه می‌کند، به همین جهت چرا باید از موفقیت آثاری که با هزینه شخصی در تئاتر تولید می‌شود و درآمدزایی هم دارند خوشحال نباشم.