به گزارش سینماپرس، در طول سالهای اخیر سینمای ایران هنرمندان زیادی را در در اولین تجربه کارگردانی دیده. در این میان کارگردانهای فیلم اولی معمولاً آثارشان دو حالت داشته، یا آنقدر خوب بودند که خیلی زود نامشان سر زبانها افتاد و از همان فیلم اول پلههای شهرت را طی کردند، یا کارشان با شکست مواجه شد و در اکران با اقبال خوبی مواجه نشدند. فیلمسازانی که در تجربه اول، حالتی میان این دو مورد را داشتند واقعاً به نسبت دو گروه دیگر، بسیار کمتر بودند.
در میان فیلم اولیهای چند سال اخیر سینما که تجربه نخستشان با شکست مواجه شد، سلمی بابایی نامی خاص به حساب میآید. دختر شهید عباس بابایی (از خلبانهای خوش نام ارتش جمهوری اسلامی ایران) که دو سال پیش فیلم سینمایی «وکیل مدافع» را برای اکران در سینماها ساخت. البته این فیلم که تهیه کنندگی آن را محسن علیاکبری برعهده داشت با دو کارگردان ساخته شد و در کنار سلمی بابایی، ونداد دوشن نیز به عنوان کارگردان در این اثر حضور داشت. بعد از گذشت دو سال از اکران این فیلم و شکست آن در گیشه به بهانه عدم حضور آن در پلتفرمهای آنلاین و شبکه نمایش خانگی آنا با این کارگردان جوان گفتگو کرده است.
آنا: تجربه اولین حضورتان در سینما در قامت کارگردان، تجربه شیرینی نبود، فکر میکنید چرا این فیلم در گیشه شکست خورد؟
بابایی: «وکیل مدافع» کاری بود که حرف دلمان را با آن زدیم و خیلی دوست داشتیم که اکران خوبی داشته باشد چون جامعه امروز به گفتن چنین حرفهایی نیاز داشت. ولی متاسفانه در زمان خیلی بدی اکران شد و موفق نشد که خودش را نشان دهد. از طرف دیگر مشکلاتی هم وجود داشت که نسخه VOD آن هم وارد بازار نشد که آن هم ارتباطی به ما نداشت و تهیه کننده باید پیگیریهای آن را انجام میداد. این گلایه من از تهیه کننده است که باید دنبال این اتفاق برود تا نسخه اینترنتی «وکیل مدافع» به بازار بیاید و مردم آن حرفی که در این اثر زدیم را بشنوند.
آنا: این حرف دقیقا چه چیزی بود؟
بابایی: این بود که مسئولین ممکلت ما برای به دست آوردن خیلی چیزها از نام شهدا استفاده نکنند. متاسفانه چنین مسائلی را در جامعه بسیار زیاد میبینیم که خیلیها با واسطههایی بر مرکب ریاست مینشینند. چنین چیزی شاید برای مردم عادی خیلی مهم نباشد، ولی برای کسانی مثل ما فرزندان شهدا اصلا صورت خوشی ندارد.
آنا: زمانی که این اثر را میساختید انتظار این اکران و بازخوردها را داشتید؟
بابایی: ما دو کارگردان بودیم که هدف و حرفمان یکی بود. باوجود اینکه میشد از خروجی این کار بازتاب خوبی گرفت، اما متاسفانه این اتفاق رخ نداد چون اکران درستی نداشت. نمیدانم چطور میشود که این فیلم را مجددا اکران یا پخش کرد، آن هم به دلیل موقعیتهایی که در حال حاضردر جامعه وجود دارد. قبل از اینکه دولت جدید بخواهد برپا شود، من خیلی دلم میخواست که این کار یکبار دیگر و به اندازهای که لایق آن است دیده شود. حالا به هر شکلی، یا پخش از پلتفرمهای اینترنتی یا تلویزیون، شبکه نمایش خانگی یا حتی اکران مجدد در سینما. ولی متاسفانه این اتفاق در این دو سال نیافتاد و این مسئله ضربهای را به ما زد که طبیعتا همین ماجرا روی کارهای بعدی هم تاثیر میگذارد، چون تا زمانی که نبینند در کارنامهات چه کارهایی انجام دادی، به سختی میتوانی کار جدید بگیری و سنگ اندازیها جلوی پای شما بیشتر میشود.
آنا: حالا که نتیجه اکران «وکیل مدافع» را دیدید، حس نمیکردید که شاید بهتر بود برای اولین فیلم و ورود به سینما، یک پروژه سبکتر و راحتتر انتخاب میکردید؟
بابایی: ما به خاطر حرفی که در دل وکیل مدافع بود اصرار داشتیم که این فیلم ساخته شود و اصلا به سنگین یا سبک بودن پروژه نگاه نمیکردیم چون میدانستیم که از عهده آن برمیآییم. باتمام مشکلاتی که این کار داشت و بودجه کمی که صرف تولید آن شد، توانستیم فیلم را به شکل درستی به پایان برسانیم، ولی ای کاش دیده میشد. نگاه من اینطور نبود که بخواهم برای کار اول یک ایده سبکتر بردارم، به نظر خودم و خیلیها که این کار را دیدند، به عنوان فیلم اول کار خوبی بود.
آنا: این روزها خیلی از آثار اکران شده در سالهای اخیر در پلتفرمهای آنلاین و شبکه نمایش خانگی قرار میگیرند و بعضا دیده میشوند، شما پیگیری نکردید که چرا این اتفاق برای «وکیل مدافع» رخ نداده؟
بابایی: این مسئلهای است که به کارگردان ارتباطی ندارد و تهیه کننده است که باید پیگیر آن باشد. من به عنوان کارگردان نمیتوانم سرخود کارها را انجام دهم. اصولا برای این کارها، تهیه کننده پیش قدم میشود و وظیفه ایشان است. برای این فیلم هم آقای علیاکبری باید این کار را میکردند و متاسفانه انجام ندادند و پروژه مسکوت ماند. ضرر اصلی این اتفاق هم به ایشان نمیرسد، به ما میرسد. چون ایشان پروژههای دیگری را هم در دست دارند و اینطور نیست که فقط همین یک کار را داشته باشند.
آنا: باوجود تمام اتفاقاتی که برای اولین حضورتان در سینما رخ داد، چقدر جدی به حضور فعال در این هنر فکر میکنید؟
بابایی: من وقتی وارد این کار شدم دغدغه بسیار زیادی برای جدی بودن در سینما داشتم و هنوز هم دارم. ولی متاسفانه بیمهریهایی از جانب برخی مسئولین، ارگانها و سرمایهگذاران خصوصی وجود دارد که آدم را دلسرد میکند. البته درخصوص گروه سوم (سرمایهگذاران خصوصی) گلایهای نیست، بالاخره آنها منافع خودشان را در اولویت قرار میدهند و بعضی اوقات ممکن است دستت را در پوست گردو بگذارند. به همین دلیل بهترین کار، همکاری کردن با ارگانهای دولتی است که ثبات خاصی دارند و شما با دلگرمی بیشتری میتوانید وارد کار شوید. البته مدتی است که سنگ اندازیها از طرف ارگانهای دولتی جلوی پای من زیاد است. من کسی هستم که در این سالها درد و رنج زیادی کشیدم، اگرچه منظورم این نیست که به من ترحم کنند. میگویم وقتی کسی کاری انجام میدهد و آن کار تبدیل به حرفهاش میشود و میتواند از پس آن بربیاید، باید از او حمایت کنند. چرا این کار را انجام نمیدهند؟ برای اینکه سینمای ایران در حال حاضر مافیای خاص خودش را دارد.
آنا: میشود با جزئیات بیشتری درخصوص این مافیا که به آن اشاره کردید، صحبت کنید؟
بابایی: مثلا اینکه هرجا می روی فقط با آدمهای خودشان کار میکنند یا این ذهنیت را از خیلیها شنیدم که فکر میکنند من چون دختر شهید بابایی هستم قرار است که جای کسی را بگیرم، نه هیچکس جای فرد دیگری را نخواهد گرفت و هرکسی در مسیر و راه خودش حرکت میکند. رقابتی هم بین آدمها وجود ندارد، ساخت فیلم چیزی است که از دلت بیرون میآید. آن زاویه نگاهی که کارگردان برای ساخت اثر انتخاب میکند، موضوعی است که براساس ذهنیات و تفکرات خود انتخاب میکند و همان موضوع را کارگردان دیگری به شکل دیگری نگاه میکند، به همین دلیل همه چیز متفاوت است.
آنا: گویا دلتان هم پر است...
بابایی: بله و گلایه اصلی من از ارگانها و مسئولین پابرجاست چون معتقدم که باید از جوانی که در این حوزه فعالیت میکند حمایت کنند. مخصوصا ارتش جمهوری اسلامی که از جنس خود آنها هستم و باید به من اعتماد و اطمینان داشته باشند. بیشترین دغدغهام از روز اولی که این حوزه را شروع کردم تا امروز، در رابطه با ارتش بوده و دوست داشتم آدمهایی که اصلا شناخته شده نیستند را مطرح کنم. چرا ما فقط روی افرادی زوم کردهایم که همه مردم آنها را میشناسند؟ شهید بابایی، شهید صیاد شیرازی، شهید باقری و به طور کلی شهدایی که مطرح هستند. به نظرم ساختن یک اثر درخصوص این عزیزان خوب است ولی بعد از آنها باید راجع به کسانی کار بسازند که برای مردم آشنا نیستند. نسل جدید امروز ما آگاهی ندارند و چون در زمان جنگ، حضور نداشتند و چیزی از آن روزها و آدمها ندیدند، از طریق فیلمهایی که راجع به این آدمها ساخته میشود میتوانند از سبک زندگی آنها الگوبرداری کنند.
آنا: مثل اتفاقی که برای پدر شما افتاد و در سریال «شوق پرواز» تصویر دقیقی از ایشان به نمایش گذاشته شد؟
بابایی: بله چون بعد از نمایش این اثر خیلیها نسبت به شهید بابایی ارادت خاصی پیدا کردند. در گذشته خیلیها شهید بابایی را میشناختند اما برای گروه زیادی از مردم عادی شهید بابایی در حد یک اتوبان یا خیابانی بود که به نامش زده بودند و شناخت دقیقی از شخصیت و منش او وجود نداشت، اما بعد از این سریال نگاهها تغییر کرد و در اخل و خارج کشور او را بیش از پیش شناختند.
آنا: به همین دلیل معتقدید که با ساخت آثاری درخصوص دیگر شهدای هشت سال دفاع مقدس میتوان راه و روش و سبک زندگی آنان را به جوانترها شناساند؟
بابایی: دقیقا. چرا نباید راجع به دیگر شهدا نیز چنین عمل کنیم؟ این وظیفه من است که درد این اتفاقات را کشیدهام. وقتی مقام معظم رهبری میفرمایند فرهنگسازی کنید، این به چه معناست؟ اینکه من معضلات اجتماعی جامعه که همه آنها را میدانند را در یک سریال نشان دهم فرهنگسازی است؟ خیر اینطور نیست. البته ساخت این مدل فیلم و سریالها را نفی نمیکنم و اعتقادی ندارم که چنین آثاری نباید ساخته شود، ولی اولویت ما باید الگوسازی باشد چون جامعه ما در حال حاضر به سمت و سوی خوبی حرکت نمیکند و باید با استفاده از زندگی شهدا الگوسازی کنیم.
آنا: فکر میکنید با روند تولید فیلم و سریال در چند وقت اخیر، این فرهنگسازی و الگوسازی را شاهد خواهیم بود؟
بابایی: درحال حاضر در شبکه نمایش خانگی و پلتفرمهای آنلاین سریالهای زیادی با موضوعات اجتماعی وجود دارد که همه آنها را میبینند. با وجود این ظرفیت چرا نباید موضوعاتی در آثار ما باشد که بخواهد درسی را به جوانها بدهد؟ چرا تمام هزینههای بیتالمال را اینطور خرج میکنیم، بالاخره همه که از جیب خود هزینه نمیکنند. یک سری از آثار برای سرمایه گذاران خصوصی است که دوست دارند پولشان را در یک زمینه خاص هزینه کنند که بحث آنها جداست، اما ارگانهای دولتی وظیفه دارند که در رابطه با شهدای گمنام و کسانی که کارهای بسیار بزرگی انجام دادهاند ولی اسمی از آنها مطرح نشده، آثاری را بسازند.
آنا: شما خودتان به این حیطه ورود نمیکنید؟ کار دوم سینماییتان چه خواهد بود؟
بابایی: در حال حاضر یک پروژه دارم که فعلا تصویب شده ولی هنوز به مرحله قرارداد بستن نرسیده است. اتفاقا این اثر یک پروژه سینمایی است که مربوط به یکی از شهدای ارتش است.
ارسال نظر