محمود نورایی، خبرنگار باسابقه تئاتر، تجسمی، ادبیات و سینما در گفت و گو با خبرنگار ادبی خبرگزاری سینمای ایران، بررسی مشکلات مربوط به خبرنگاران را به حوزه کاری آن ها مربوط ندانست و درباره نقش مطبوعات در حوادث بزرگ قرن اخیر ایران گفت: اگر به نقش روزنامه نگاری در سده اخیر ایران نگاهی کنیم متوجه خواهیم شد، آنچه که در این سالها در کشور رخ داده است، ریشه در نقش برجسته مطبوعات داشته اند. اگرچه سانسور بر دنیای رسانه ایی کشور از دیرباز سایه گسترده ایی داشته، اما باز هم مطبوعات نقش خود را ایفا کرده اند. انقلاب مشروطه، ملی شدن صنعت نفت و پیروزی انقلاب اسلامی از جمله مثال هایی است که به خوبی این موضوع را روشن می کند.

وی افزود: حرفه خبرنگاری در دو دهه اخیر در کشور دو ماهیت مختلف داشته است. اگر دهه هفتاد را اوج شکل گیری دنیای رسانه و شروع رشد حرفه خبرنگاری بدانیم، متاسفانه باید دهه هشتاد را دوره افول و فترت آن تصور کنیم. در دهه هفتاد بخاطر فضای کمی مبهم مطبوعات و در دسترس قرار گرفتن فضاهای مجازی و اینترنت، زمینه رشد حرفه خبرنگاری مهیا شد و این موضوع باعث شد که این حرفه بتواند در جایگاه والایی در سطح کشور قرار بگیرد و با تاسیس دانشگاه های مختلف و قرار گرفتن حرفه خبرنگاری و شاخه های مختلف آن در سیستم آموزش عالی کشور، این حرفه از پله های ترقی بالا رود.

محمود نورایی، درباره رشد رفاه اقتصادی خبرنگاران در این دوره گفت: البته در کنار این موضوع وجه اقتصادی حرفه خبرنگاری که تقریبا موازی با دیگر حرفه ها با درآمد میانه بود، باعث می شد که این حرفه از سوی تمام قشرهای جامعه اعم از مردان و زنان با استقبال روبرو شود و همین تبادل افکار و تضارب آرا باعث شکل گیری جریانات فکری مختلف برای رشد حرفه خبرنگاری و رشد فرهنگ عمومی جامعه شد. این اهم فاکتورهایی بود که باعث رشد حرفه خبرنگاری در دهه هفتاد شدند.

این خبرنگار تصریح کرد: حال آنکه با نگاهی به جریان مطبوعاتی کشور در دهه هشتاد پی خواهیم برد که این جریان چگونه روند معکوس داشته و انگار روند رو به رشد دهه قبل در دهه 80 چگونه رو به نزول رفته است. از آغاز دهه هشتاد نبود سیاست درست سانسور باعث بروز جریان توقیف روزنامه‌ها شد، این جریان که فشار اصلی آن را خبرنگار تحمل می کرد باعث رشد بی ثباتی شغلی و به تبع آن جدایی خبرنگاران از سیستم مطبوعاتی شد.

نورایی ادامه داد: از سویی دیگر برخی خبرنگاران با به کار گیری ضرب المثل « همه تخم مرغ هایت را در یک سبد نگذار» شروع به فعالیت در رسانه های مختلف کردند تا به این ترتیب به امنیت شغلی،‌هرچند اندک ، دست یابند ، که این امر موجب می شد تا جای را برای ورود نیروی جدید تنگ کنند.

او رشد خبرگزاری ها در کشور را یکی دیگر از مشکلات حرفه خبرنگاری در ایران دانست و توضیح داد: در کنار این دو موضوع با استوار شدن پایگاه های خبری و خبرگزاری ها برخی از روزنامه ها به سمت به اصطلاح کپی برداری از خبرگزاری ها رفتند و در عمل طناب را بر دور گردن مطبوعات و تضارب آرا در مطبوعات انداختند.

دبیر روزنامه فرهنگ آشتی، با بیان این که مهمترین ضربه به بدنه خبرنگاری را جنبه اقتصادی بر پیکر بیمار مطبوعات و حرفه خبرنگاری وارد کرد ادامه داد: حقوق ماهیانه این حرفه که به طور میانگین کمی بیشتر از 300 هزار تومان است، آنرا با ضعیفترین مشاغل کشورهم سطح کرد. همین موضوع باعث خروج بخش بزرگی از روزنامه نگاران، بخصوص روزنامه نگاران مرد ،‌ از این حرفه شد و امروز با نگاهی دقیق به جریان مطبوعاتی کشور متوجه خواهیم شد بیش از 80 درصد خبرنگاران از جامعه زنان هستند. این موضوع به دلیل آن است که اقتصاد این حرفه کم و بیش توانسته جامعه زنان کشور را راضی نگه دارد.

او در تشریح سخنش گفت: از سویی دیگر بخاطر جریان کاری زنان در کشور که از عمر مفید کمتری بخاطر مسائلی همچون تحصیل، ازدواج و فرزند برخوردار است با رفتن و آمدن بسیاری از خبرنگاران زن در مطبوعات روبرو باشیم. حال اشکال این دومسئله این است که آن تضارب آرا و تبادل افکار در دهه هفتاد از بین رفته و جابجایی خبرنگاران عنصر تجربه را از حرفه خبرنگاری به کنار زده است.

او در پایان گفت: در کنار این جریان، مشکلات اقتصادی کشور، نبود امنیت شغلی، نبود کمترین امکاناتی برای حرفه خبرنگاری را که قرار بدهیم ،‌ متوجه خواهیم شد که حلقه کاملا مهیا است و حرفه خبرنگاری آماده صدور فرمان است.

انتهای پیام/ن.ف