به گزارش سینماپرس، شهاب اسفندیاری در پنحمین قسمت از برنامه تلویزیونی «جریان» به تبیین نقش رسانه در وقایع سال گذشته پرداخت و گفت: در جریان اتفاقات سال ۸۸ و مانند آن، بسیاری تبعات فضای مجازی را موضوعی داخلی می‌دانستند، درحالی که در اقصی نقاط جهان هم مشکلاتی ایجاد کرده بود. در هر جامعه‌ای موضوعاتی که منجر به شکاف و بحران اجتماعی می‌شود متفاوت است.
وی ادامه داد: درست همین‌جاست که مسئولیت اجتماعی اقشار پیشرو، اندیشمندان، فعالان رسانه، روزنامه‌ها و افراد اثرگذار در شبکه‌های اجتماعی مهم می‌شود.
اسفندیاری افزود: در جریان وقایع سال گذشته، قشرفعال در حوزه اندیشه و فعالان رسانه به مسئولیت اجتماعی خود به درستی عمل نکردند و بخشی از روشنفکران و روزنامه‌نگاران در این آزمون خطیر شکست خوردند. وقتی از سوی بیگانه و دشمن خشونت در ابعاد میلیونی تحریک و تهییج می‌شود و به لحظه شهادت آرمان علی وردی و روح‌الله عجمیان می‌رسیم این مسئولیت سنگین‌تر می‌شود. دیگر باید چه اتفاقی بیفتد که یک روشنفکر و فعال رسانه‌ای مرزش را با دشمن جدا کند؟
نقطه تاریک در کارنامه روشنفکران و فعالان رسانه‌ای
رئیس دانشگاه صداوسیما ادامه داد: برخی روشنفکران ما که مادام در صفحات شخصی خود، سیاست‌های موجود را نقد می‌کنند، یک کلمه در نقد خشونت در جریان در کف خیابان‌ها ننوشتند و هیچ موضعی نگرفتند. این یک نقطه تاریک در کارنامه روشنفکری و فعالان رسانه‌ای است.
اسفندیاری تسویه حساب و مطالبه‌گری حقوق اجتماعی و سیاسی برخی اندیشمندان و منتقدان را در آن شرایط بحرانی که خون‌ها ریخته می‌شد و جنایت رخ می‌داد را محل درنگ و جای تأمل دانست و اظهار کرد: در زمانی که دانشجویان فحاشی کرده بودند، برخی اساتید دانشگاه در توجیه فحاشی متن نوشتند و پشت فشار این خشونت‌ها می‌خواستند مطالبه گری خودشان را داشته باشند. چنین رفتارهایی در هیچ کجا تحمل نمی‌شود که مطالبه اجتماعی و سیاسی همراه با خشونت علیه نیروهای حافظ امنیت انجام شود. آنها که بر آتش این خشونت دمیدند و در ایفای مسئولیت اجتماعی خود کوتاهی کردند نقطه تاریکی در کارنامه‌شان ثبت شد.
تبدیل حجاب به موضوعی تنش زا
وی وقایع ۲۵ شهریور سال گذشته به این سو را از بعد رسانه بررسی کرد و در پاسخ به اینکه مردم خبر اول را چه طور شنیدند؟ گفت: وقایع سال گذشته را باید در بستر و زمانه شکل‌گیری‌اش بررسی کرد. برای به راه افتادن چنین جریانی، سال‌ها برنامه ریزی شده بود و یک اتفاق لحظه‌ای و ناگهانی نبود. از سال‌ها قبل بحران‌زایی شروع شده بود و یک پروژه دست‌ساز توسط مستخدمین دولت آمریکا انجام شد. آنها از کمپین‌ها و جنبش‌هایی چون چهارشنبه‌های سفید، آزادی‌های یواشکی و... شروع کردند تا حجاب را به موضوعی تنش زا تبدیل کنند.
این کارشناس و پژوهشگر فرهنگی ادامه‌داد: در داخل کشور هم برخی با افراط گرایی و ندیدن نقشه دشمن به این رفتارها و گفتارهای تند و تحریک جامعه دامن زدند و در نهایت زمینه‌های بروز این خشم فراهم شد.
اسفندیاری ادامه داد: تلاش شبانه‌روزی همکاران صداوسیما را در آن زمان برای اطلاع‌رسانی و روشنگری در موضوع خانم امینی می‌دیدم، اما مسئولان وقت نیروی انتظامی با تحلیل غلط، اطلاعات را به موقع ندادند و جریان‌های خبری برمبنای این اطلاعات غلط شکل گرفت که دختری زیر شکنجه و ضرب و شتم به کما رفته است. پیش از این نمونه جنبش‌های دروغ پایه را در سال ۸۸ داشتیم.
برخی فعالان رسانه آتش‌بیاران معرکه بودند
وی اضافه کرد: این خبر و تصاویر آن از داخل تولید شد و به رسانه‌های خارج رفت و خبرنگار خبر را بدون اطمینان از جزئیات کامل و دقیق نشر داد. هرچند که بیش از خبرنگارها، مدیر مسئولان مقصرند. برخی فعالان رسانه آتش‌بیاران معرکه بودند.
وی درباره حفظ مرجعیت خبری صداوسیما اظهار کرد: در اینکه باید تلاش کنیم رسانه‌ها چه صداوسیما و چه خبرگزاری‌های رسمی مرجعیت بیشتری پیدا کنند تردیدی نیست. هرچند نواقص و ضعف‌های آنها هم پوشیده نیست، اما حفظ مرجعیت خبری به تعامل آنها با دستگاه‌ها برمی‌گردد که رسانه را به عنوان رکن تصمیم‌گیری نمی‌پذیرند و به رسانه به چشم روابط‌عمومی می‌نگرند که باید منتظر باشند بیانیه‌ای بدهند تا منتشر کند.
رئیس دانشگاه صداوسیما ادامه داد: در بحران که نمی‌توان منتظر ماند و دنبال مسئولان گشت تا اطلاع‌رسانی کنند. تا زمانی که رسانه به عنوان رکن تصمیم‌گیری در لحظه به رسمیت شناخته نشود در این زمینه هزینه خواهیم داد.
وی همچنین در پاسخ به اینکه کامنت‌ها و محتوای منتشره درباره اقامت رونالدو فوتبالیست مشهور در ایران، قابل تامل بودند، چقدر مراقبیم که چه تصویری از ایران به مردم مخابره می‌کنیم؟ گفت: من هم از این فضای ایجاد شده و رفتار برخی مسئولان متاثر شدم. تصویری که از خودمان در جهان ارائه می‌کنیم باید توأم با اعتماد به نفس و بدون احساس حقارت در مقابل دیگران باشد. خودمان را تحقیر نکنیم.
این کارشناس و پژوهشگر فرهنگی درباره اینکه الان دنیا از ایران چه تصویری دارد؟ عنوان کرد: تصویر دنیا از ایران بعد از اتفاقات مهمی چون مبادله زندانیان، آزاد شدن پول‌های بلوکه شده، تسلیم آمریکا در برابر پیشرفت هسته‌ای ایران و... نشان‌دهنده اقتدار ایران است. اینکه نمی‌توانیم این اقتدار را در ذهن جوانان خودمان هم بنشانیم بخشی به عملکرد خودمان و بخشی به تفکر استعمارزده‌ای که از آن سخن گفتیم برمی‌گردد.
رسانه‌ها با صداقت و پنهان نکردن نقاط ضعف اعتمادسازی کنند
اسفندیاری تأکید کرد: مقام معظم رهبری برجهاد تبیین تاکید بسیاری دارند. در اینکه ضعف داریم و باید نظام رسانه‌ای و ارتباطی ما تقویت شود تردیدی نیست. مسئولان و رسانه‌ها با راستگویی، صداقت و پنهان نکردن برخی نقاط ضعف اعتمادسازی کنند. گاهی برای حفظ آبروی اشخاص از آبروی نظام هزینه می‌شود درحالی که اگرجایی رسوایی و خطا رخ داد باید سریع با متخلف برخورد و اعلام شود. متأسفانه برخی پرونده‌ها که افکار عمومی را جریحه‌دار کرد سال‌ها طول کشید تا به سرانجام برسد. اینها سلب اعتماد می‌کند.
برنامه «جریان» محصول گروه اجتماعی شبکه یک به تهیه‌کنندگی مهدی طهماسبی است که فصل جدید آن از هجدهم شهریورماه روانه آنتن شده و روزهای زوج ساعت ۲۰ به صورت زنده پخش می‌شود.
ارسال نظر