نصرالله قادری نویسنده وکارگردان هنرهای نمایشی در گفتگو با خبرنگار ادبی خبرگزاری سینمای ایران گفت: سینما و ادبیات دو ظرف کاملا جداگانه هستند. بسیاری از مفاهیم ادبی کلاسیک قابل برگشت به تصویر و سینما نیستند. به عنوان مثال مفاهیم عرفانی را نمی توان به زبان فیلم ترجمه کرد. این امر مختص ایران نیست. مشاهده می کنیم که زمانی رمان موفق "بار هستی" اثر "میلان کوندرا" نیز اقتباس شد اما تم عرفانی این اثر نتوانست در فیلم به خوبی ایجاد شود و فیلم ماهیت اصلی خود را از دست داد.

وی افزود: البته ممیزی ساخت فیلم هم در کشور ما مانع بزرگی به حساب می آید. یعنی بسیاری از مفاهیم ادبیات شاعرانه و عرفانی ما اجازه تبدیل شدن به فیلم را ندارند. زندگی شیخ شهاب الدین سهروردی، منصور حلاج و حتی کتاب سیاحت غرب از داستان های عمیق ادبیات ماست که نمی توانند به فیلم تبدیل شوند.

قادری در تشریح موانع ممیزی گفت: متاسفانه ما در ایران ممیزی نداریم بلکه اعمال سلیقه داریم. به همین دلیل است که امروز در سینما شاهد آن هستیم که در به روی کار عمیق و مناسب بسته شده است. در چنین شرایطی است که فیلم های اکران شده تنها کپی برداری از محصولات قبل از انقلاب است و عشق های سطحی و مبتذل را به نمایش می کشد.

او همچنین به عدم آشنایی فیلمنامه با میراث ادبی ایران اشاره کرد و گفت: فیلمنامه نویسان نیز مانند سایر اقشار جامعه برای گذران زندگی نیاز به پول دارند. وقتی تهیه کنندگان ما در این زمینه سهل انگاری می کنند و حاضر نیستند برای پروژه های بلند مدت، روی فیلمنامه نویس سرمایه گذاری کنند، فیلمنامه نویس نیز ترجیح می دهد به سمت سوژه های دم دستی برود.

نویسنده کتاب "برگمن" در ادامه تصریح کرد: البته نباید این نکته را از نظر دور داشت که ما در کشور، ادبیات داستانی به شکل مدرن آن نداشته ایم. آن چیزی که وجود دارد قصه و افسانه است که برای اقتباس شرایط خاص خود را می طلبد چون در فضای رئال نوشته نشده است.

نصرالله قادری در پایان گفت: امکانات فنی سینمای ما برای اقتباس از ادبیات کهن بسیار ناچیز است. علاوه بر آن ما کارگردان و فیلمبردار متخصص و آشنا به فنون فیلمسازی روز دنیا نداریم. البته فیلمسازانی مثل مهرجویی و بیضایی افرادی هستند که به خوبی سینما را می شناسند ولی از حضور آن ها در سینمای ایران محروم هستیم.


انتهای پیام/ن.ف/ج