به گزارش سینماپرس، شاهنامه یکی از بزرگ‌ترین و برجسته‌ترین سروده‌های جهان اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، حماسه‌ای منظوم است که نزدیک به ۵۰ هزار بیت را در برمی‌گیرد.

موضوع این شاهکار ادبی، افسانه‌ها و تاریخ ایران از آغاز تا حمله اعراب به ایران در سده هفتم میلادی در چهار دودمان، پادشاهی پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان است.

شاهنامه بزرگ‌ترین کتاب به زبان پارسی است که نفوذ بسیار زیادی در گسترش فرهنگ فارسی در ادبیات جهان داشته و به بسیاری از زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده و در همه جای جهان مورد توجه قرار گرفته است.

یکی از بن مایه‌های مهمی که فردوسی برای سرودن شاهنامه از آن استفاده کرد شاهنامه ابومنصوری بود و شاعران بزرگی مانند گوته و ویکتور هوگو از آن به نیکی یاد کرده اند.

فردوسی هنگامی که شاهنامه را سرود زبان فارسی دچار آشفتگی بود، او از ماندگار شدن این آشفتگی و افزونی آن جلوگیری کرد، او در سرودن شاهنامه بیشتر از پارسی سره بهره برده و شمار واژه‌های عربی در شاهنامه تنها ۸۶۵ واژه است.

فردوسی سروده خود و منبع آن را چندین بار نامه، نامه باستان، نامه خسروان، نامه شهریار و از این دست نامیده است، اما درهیچ جایی، آن را شاهنامه یا در تنگنای وزن، شهنامه نام ننهاده است تنها در یک بیت از هجو نامه، (شهنامه) آمده است، اما همه آثار منظوم و منثور در آن روزگار را که دربردارنده پادشاهی ایران از کیومرث تا یزدگرد بود بیشتر شاهنامه خوانده اند و نام منبع فردوسی هم شاهنامه ابومنصوری بود. شاهنامه خوانی در بین اقوام لر همراه با سازتال (کمانچه محلی خرم آباد) پا برجاست و در فرهنگ لری شاهنامه خوانی به (شه نومه) خوانی معروف است.

شاهنامه شناسنامه فرهنگی ایرانیان است و این کتاب دارای آموزه‌های انسانی، اخلاقی فراوانی است که می‌توان از تمامی آن‌ها درس گرفت، باید از کودکی فرزندان خود را با مفاهیم و آموزه‌های این گنجینه ارزشمند آشنا کنیم با اینکه ما ایرانیان دارای فرهنگی چند هزار ساله هستیم و شاهنامه به ما هویت می‌دهد، اما متاسفانه امروزه فرهنگ و سوغات غربی در بین جوانان رواج یافته است ما می‌توانیم به وسیله نقاشیِ شخصیت‌های شاهنامه، دانش و فرهنگ غنی ایرانی را در قلب و جان افراد به ویژه کودکان نشر دهیم و همه می‌دانیم که شاهنامه خوانی ابزار تربیتی دارد بافت داستانی شاهنامه فردوسی به گونه‌ای است که همه افراد، از کودکان تا بزرگسالان را به خود جذب می‌کند. جذابیت نهفته در شاهنامه قدرت یادگیری کودک را افزایش می‌دهد. شاهنامه دارای ویژگی‌هایی است که اعتماد به نفس را در کودک، نوجوان و جوان ایرانی تقویت کرده و در تربیت نسلی اصیل و شناسنامه دار می‌تواند نقش بی دلیلی ایفا کند.

جلال الدین کزازی نویسنده و پژوهشگر ادبی در خصوص اینکه در شاهنامه خوانی کودکان و نوجوانان چه هدفی دنبال می‌شود، گفت: شاهنامه حامل فرهنگ و پیشینه ایرانی است. اگر ایرانیان از سنین کودکی با شاهنامه آشنا نشوند به درستی به هویت خود دست پیدا نمی‌کنند. از این رو در سالهای پیش از اسلام در ایران زمینه‌های گوناگونی برای آشنایی کودکان و نوجوانان با جهان شاهنامه که جهان ایرانی نیست وجود داشته است.

 وی ادامه داد: به یک نمونه بسنده می کنم کودک همراه پدر خود به قهوه خانه ای رفتند که درآن راوی شاهنامه قصه هایی را از این نامی نامدار با زبان گرم و گیرا نقل می‌کرد و کودک به صورت نا خواسته با این جهان پیوند گرفت. کودک در مورد نگاره‌های شاهنامه که بر دیوار آویخته بود از پدرش پرسید آن جوان زیبارو و تنومند که مردی بر سینه وی نشسته است و می‌خواهد جگرگاه جوان را بدرد کیست؟ پدر پاسخ می‌دهد: آن جوان سهراب و آن پهلوان بزرگ رستم است و بدین گونه کودک به آسانی با جهان شاهنامه پیوند می‌گرفت و این پیوند پایه‌های شناخت کودک را با خود و فرهنگ پیشینه ایرانی استوار می‌کرد.

کزازی با اشاره به چگونگی آموزش شاهنامه در مدارس بیان کرد: اگر هدف، کودکان دبستانی باشد باید متناسب با توان آن‌ها به صورت سرود، ترانه، بازی، نمایش انجام بگیرد. اما برای آشنایی نوجوانان با شاهنامه باید نهضت شاهنامه را همراه با شور و نشاط در آموزگاران پایه ریزی کرد و نمی‌توان تنها به آموزش بسنده کرد بلکه باید از هنرهای گوناگون برای آشنایی نوجوانان ایرانی با این شاهکار ادبی استفاده کرد.

کزازی با اشاره به ترویج شاهنامه خوانی در میان نوجوانان، گفت: ایرانیان خویشتن شناس، نباید از فرهنگ های بیگانه تاثیر بپذیرند چراکه ایرانی بودن بخت بلندی است که هرکس نمی تواند به آن دست پیدا کند.

وی افزود: من از مهر ایزدی شادمانم که بگویم چند سالی است آموزش شاهنامه به شیوه هنری و اثرگذار در شهرهای گوناگون ایران آغاز شده است و کسانی که به این کار دست می‌زنند خوشبختانه بانوان و آموزگارانی هستند که ارزش‌های شاهنامه را به خوبی درک کرده اند ما در این روزگار بیش از هر زمان به این نامی گرامی نیازمندیم.

کزازی در پایان گفت: اگر بخواهیم در این جهان پرآشوب که پایه آن بر گسست و دگرگونی نهاده شده است، ایرانی بمانیم و فرزندانی تربیت کنیم که با فرهنگ خود به ژرف آشنایی دارند برای دست یابی به هویت راستین باید از سنین کودکی دانش آموزان را به خواندن شاهنامه در مدارس تشویق کرد، با کمک مسئولان و مربیان مدارس برنامه‌ای در قالب نمایش نامه یا سرود که شخصیت‌های شاهنامه را به خوبی معرفی کند برگزار شود و با ایجاد شور و نشاط در معلمان، کودکان را از سنین پایین به شناخت شخصیت‌های شاهنامه علاقه‌مند کرد.