به گزارش سینماپرس، معمولا نوع زندگی سلبریتیها و افراد مشهور در حوزه سینما و تلویزیون و ورزش بیشتر از گروههای دیگر از سیاست تا اقتصاد و ... مورد کنجکاوی و توجه عموم جامعه به خصوص گروه جوانان و میانسالان است. این گرایش البته دلایل مختلفی دارد. از جمله، احتمال برخورداری از سطح اقتصادی برتر و نوع زندگی مرفه و اشرافی و علاقهمندی به دنبال کردن ایشان از طرف مردم به عنوان یک کنش طبیعی اجتماعی که کارکرد اجتماعی و مثال اوج آن را میتوان از جامعه، سینما و سلبریتیهای هنری و ورزشی هند مثال آورد.
حالا اما با گسترش کاربری انواع گوشیهای هوشمند و دوربیندار در بین مردم و از طرفی بهترین آنها در دست سلبریتیها، شرایط و قاعده این بده و بستانها بین این دو گروه و جذابیتهای این بازیها و سرگرمیهای فردی و اجتماعی، دچار تغییراتی اساسی شده است.
حالا سلبریتیها از هنری و ورزشی تا سیاسی و اجتماعی در هر حال و شرایط و لحظهای از شبانه روز و بدون نیاز به حضور و وجود دوربین حرفهای عکاس یا فیلمبردار و صدا بردار رسانه یا شبکهای تلویزیونی و رادیویی و یا امواج فرستنده برد و طول کوتاه و متوسط و بلندی و قطعا بدون دروازه بانی و ادیت و اصلاح خبرنگار و سردبیری، زنده و مستقیم با هر مخاطبی که حالا دیگر بدون نیاز به داشتن رادیو یا تلویزیون و تنظیم اعصاب خرد کن آنتنهای معروف قدیمی، مخاطب چرب و نرمی به حساب میآید، از هر ملت و کشوری از هر جنس و سنی، صدا و تصویر مخابره میکنند و این اتفاق و هیجان بزرگ در عرصه ارتباطات اجتماعی در عین مبارکی و راهگشاییهای متعدد برای انسان معاصر، قطعا بدون امر «آموزش»، «قاعده و قانون» و «اخلاق» میتواند بیش از فوایدش، ویرانگر باشد.
قاعدتا این افراد به میزانی که جامعه را از جزییات زندگی و آنات و احوالات خود؛ نوع پوشش و خورد و خوراک و سفرها و یا اندیشهها و افکار و عادات و علاقه مندیهای فردی وخصوصی، از طریق دنبال کنندگانشان در فضای مجازی مطلع میکنند و یا در امور اجتماعی و سیاسی و ... و سبک و نوع زندگی دیگران اظهار نظر و مداخله میکنند به همان میزان هم مورد توجه و مداخله و مداقه اجتماعی و دنبالکنندگان و یا حتی حکومتها و دستگاههای کنترلگر و نظارتی و قضایی قرار میگیرند و لازم است که بهعنوان یک قاعده کلی در این بازی و تعامل دو طرفه آن را پذیرا باشند. در واقع، شیر کنترل کم و کیف واکنش دنبالکنندگان در دست خود سلبریتیهاست!
البته نوع این حضور و مداخله این افراد در اموری که ذکر آن رفت، معمولا هم میتواند در مواردی کارکرد و اثر بخشی اجتماعی مثبت داشته باشد و نیز کارکرد منفی و مضر به حال فرد و جامعه و باعث ایجاد خسارتهای مادی یا معنوی محدود و یا فراگیر و گاهی غیر قابل جبران باشد.
لذا برای قاعدهمند و قابل کنترل بودن این حضور و تاثیرگذاری و استفاده مثبت فردی و اجتماعی از ویژگی شهرت، به نظر میرسد میبایست اقدامات و آموزشهایی مورد توجه قرار بگیرد؛
۱- از یک طرف لازم است خود سلبریتیها، به میزانی که قصد دارند در این فضا حضور شخصی و هنری، حال با هر کارکرد و اهداف متعارفی داشته باشند؛ از جذب دنبالکننده و تثبیت و کنترل میزان شهرت یا یادآوری اجتماعی گرفته یا کارکرهای اقتصادی و درآمدزایی و یا سیاسی و یا حتی ناشی از اثر بخشی در ایفای مسولیت اجتماعی خود، به همان مقدار با گذراندن دورههای آموزشی فنی و کلاسیک دانش رسانه و رسانه داری در فضای مجازی، ضمن تضمین حضور مثبت و موثر خود در این فضا از میزان آسیبهای فراوانی که ممکن است در این مسیر به شخصیت و جایگاه هنری و شهرت ایشان لطمه جدی وارد کند و یا ایجاد خسارتهای اجتماعی و ...، جلوگیری کنند.
۲- اقدام لازم دیگر علاوه بر لزوم آشنایی و آگاهی قبلی سلبریتی از حضور در فضای مجازی، بهرهمندی و مشاوره گرفتن از یک دستیار و مشاور رسانهای و متخصص در علوم ارتباطات و رسانههای اجتماعی است، همچنانکه عمده افراد مشهور و سلبریتیهای جهانی و فراملی، همچنان که شاهدیم علیرغم داشتن دنبالکنندگان چند ده یا صد میلیونی و بهرهمندیهای چندگانه مختلف فردی و اقتصادی و یا ایفای مسولیت اجتماعی و کنشگری اجتماعی در سطح جهانی از این حضور قوی، با کمک گرفتن و مشاورههای رسانهای و یا حتی حقوقی با کمترین آسیب ممکن فردی و مخرب اجتماعی، همچنان به حضور خود با موفقیت ادامه میدهند و در عین حال حریم فردی، خانواده، اندیشه و افکار و نیز حرمت دنبالکنندگان و مخاطبانشان نیز حفظ و صیانت میشود.
۳- بر دستگاهها و نظامهای آموزشی مختلف و رسمی و غیررسمی تا سمنها و فعالان این عرصه، فرض است که به عنوان یک ضرورت اجتماعی با آموزش و ارتقای سطح دانش رسانهای عمومی در مقام کاربر و دنبالکننده رسانهای از میزان خسارتهای ایشان؛ در دام کلاه برداریها افتادن و سرقتهای اینترنتی گرفته تا درگیری در عشقهای نافرجام اینترنتی تا کنشگری مناسب فردی و اخلاقی و رفتاری در مقابل حضور و عرضاندام مجازی سلبریتیها، بکاهند و دستکم این دانش ضروری در حد یک واحد درسی آموزش عمومی و رسمی و یا غیررسمی، مستقیم یا غیرمستقیم، به هر ترتیب به جامعه منتقل شود. غفلت از امر صواب و ساده و مهم «آموزش» در موضوعات مبتلابه و در هر سطح و کم و کیفی، از بزرگترین آسیبهای دهههای اخیر و عدم موفقیتها و بروز ناکامیهای جامعه معاصر ایرانی است!
۴- بر نهادهای کنترلگر و قضایی- حقوقی و تقنینی، فرض است که با ارتقا، تایید و تثبیت یا تدوین و تصویب قوانین و مقررات لازم و مربوط، در ایجاد زمینه قاعدهمند کنشها و کنشگریها و حضور امن و کم آسیب همه آحاد از دنبالکننده تا سلبریتی و همه فعالیتها از سیاسی و هنری تا اقتصادی و اجتماعی، در فضایی شفاف و روشن بطوری که جزا و جرایم موضوعه، روشن و صریح و بدون ابهام و نیاز به استفساری، نسبت به افراد مشخص باشد، اقدامی عاجل نمایند.
۵- این روزها متاسفانه با اوجگیری و شیوع کرونا مجددا شاهد اپیدمی و شیوع برخی آسیبها و مضراتی که در بالا به آن اشاره شد بوده و هستیم، چه مخاطبان و دنبالکنندگان آموزش ندیده و خامی که مثل برهای در دست گرگهای مجازی و در لایوها و پستها و ... دریده نشدند! چه مطالب دروغ و نادرست و بدون منبع موثق و یا الفاظ رکیک و فحاشیها و غیراخلاقیهایی که بدون ادیت و اصلاح و دروازه بانی خبرنگار و سردبیری رد و بدل نشد و چه دستهگلهایی که سلبریتیهای ناآگاه و آموزش ندیده دانش رسانه و هیجان زده از شهرت و ثروت و رفاه و یا دوستان و رفقایشان که از خصوصیهای خود، به آب ندادند! حالا چه به بهانه و دلیل بیخوابیها و خواب نما شدنهای معروفشان، چه ناشی از جوگیریهای مسولیت اجتماعی و ژستهای مرشد و عقل اعظم و دانایکل پنداریهایشان در عین ناآگاهیهای عمومی ایشان و البته بدون حضور و مشورت یک مشاور رسانه. غفلت در این امر مهم از سوی طرفهای درگیر و مسئول، از مردم و مخاطبان و دنبالکنندگان تا سلبریتیها و مدیران و مسوولان، باعث گسترش زمینه هرچه بیشتر بیاخلاقیها و سَرخوردگیها و یا حتی شیوع جرایم مختلف و از بین رفتن هرچه بیشتر سرمایههای اجتماعی کشور در میان مخاطبان و دنبالکنندگان و نیز در بین سلبریتیها از حوزههای فرهنگ و هنر و ورزش تا سیاست و اجتماع و اقتصاد خواهد شد.
*جوان
ارسال نظر