با آغاز پخش سریال «پریا» از شبکه سوم سیما، اولین مجموعه تلویزیونی با محوریت بیماری ایدز به نمایش درآمد. مجموعه‌ای که تا امروز که بیش از نیمی از قسمت‌های آن گذشته است، با استقبال خوبی نیز روبه‌رو شده ولی مهم‌تر از استقبال مردمی، کنار گذاشتن یک تابوی بی‌مورد در تلویزیون بود و آن نپرداختن به یکی از مهم‌ترین بیماری‌هایی است که سلامت جامعه را تهدید می‌کند.
صداوسیما هنوز هم جایگاه تأثیرگذار خود را در آموزش عمومی جامعه حفظ کرده است. تلویزیون به راحتی می‌تواند روی الگوی مصرف و رفتار جامعه تأثیرگذار باشد.
وقتی پاپای اسفناج را پر مصرف کرد
بگذارید یک نمونه خارجی را بررسی کنیم. 87 سال پیش زمانی که هنوز خبری از تلویزیون نبود، در ایالات متحده کمیک استریپ دنباله‌داری با عنوان «پاپای» منتشر شد. پاپای که بعدها پایش به ایران نیز باز شد و ما وی را با نام «ملوان زبل» می‌شناسیم، همیشه پیپی گوشه لبش بود و هر وقت می‌خواست بزن بهادر بازی در بیاورد یک کنسرو اسفناج باز می‌کرد و می‌خورد و بلافاصله قدرت فوق‌العاده‌ای به دست می‌آورد. غذای اصلی پاپای اسفناج بود. این کمیک استریپ از دهه 30 میلادی وارد دنیای کارتون نیز شد و در چندین دهه مجموعه کارتونی‌اش از شبکه‌های مختلف تلویزیونی پخش شد. سازندگان «پاپای» تصور می‌کردند، می‌شود به وسیله این کارتون خواص بالای اسفناج را به جامعه معرفی کنند. آنها درست فکر می‌کردند زیرا با مشهور شدن «پاپای» میزان مصرف اسفناج در امریکا 33 درصد افزایش پیدا کرد. شعار «من اسفناج می‌خورم پس قوی هستم» در بین کودکان آن دهه ایالات متحده طرفداران زیادی پیدا کرد و مصرف اسفناج به یک فرهنگ تبدیل شد. البته امریکایی‌ها استفاده‌های متعددی از تلویزیون برای پروپاگاندا انجام داده‌اند اما پاپای نمونه خوبی برای ترویج یک پیام مرتبط با سلامت بود.
دوران گذر از اسفناج به ایدز
ما سال‌ها است که با خاصیت اسفناج آشنا هستیم و دیگر نیازی نیست پاپای خواص اسفناج را به صورت اغراق‌آمیزی به نمایش بگذارد. ولی با پیشرفت جوامع، بیماری‌های جدید و خطرات زیستی جدیدی نیز به وجود آمده که از جمله مهم‌ترین آنها ایدز است. بیماری‌ای که متأسفانه در کشور ما هنوز میزان دقیقی از مبتلایان به آن وجود ندارد و هنوز تصویر دقیقی از آن در اذهان عمومی شکل نگرفته است. تنها چیزی که با اطمینان می‌شود از آن صحبت کرد، این است که آمار مبتلایان به ایدز در ایران سیر صعودی دارد. مراد هاشم‌زهی، نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس روز گذشته در مصاحبه‌ای، شهر تهران را در صدر آمار مبتلایان به ایدز معرفی کرد و از سخت بودن کنترل ایدز در شهرهای بزرگ خبر داد. این موضوع می‌تواند جایگاه رسانه ملی را در اطلاع رسانه عمومی و کمک به نهادهای ذی‌ربط و مسئول در کنترل و مهار شیوع ایدز در کشور، بهتر به نمایش بگذارد. رسانه‌ای عمومی با پوشش جغرافیایی سراسر کشور که در آن واحد، چندین میلیون بیننده دارد.
تلویزیون تابو را می‌شکند!
همکاری مشترک و مفید با هدف سلامت ایرانیان
با وجود اینکه «پریا» را نمی‌توان اثری بی‌نقص دانست همین که تلویزیون قبول کرده است، می‌تواند در زمینه اطلاع‌رسانی درباره ایدز از بحث‌های محتاطانه در برنامه‌های خانواده‌محور فاصله بگیرد و در قالب یک سریال تلویزیونی با پخش از شبکه‌ای سراسری موضوع ایدز را برای بینندگان عام خود باز کند، باعث می‌شود تا به ادامه روند کنونی در تلویزیون امیدوار بود و این انتظار را داشت که در آینده نیز مجموعه‌های دیگری در صداوسیما با محوریت اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی عمومی در حوزه سلامت ساخته شود. تأثیر بالای مجموعه‌های تلویزیونی بر افکار عمومی می‌تواند ابزار خوبی برای تصحیح باورهای غلط رایج در جامعه پیرامون بیماری‌هایی مانند ایدز باشد.
ارسال نظر