به گزارش خبرنگار سینماپرس، تاريخ سينماى مستند با تاريخ سينما و پيدايش آن، همزمان است؛ از این رو می توان این سینما را یکی از مهمترین گونه های سینمایی در سراسر جهان برشمرد چرا که سینمای مستند بدون دخالت دیدگاه فیلمساز تنها به بازگویی حقایق می پردازد و از این رو می تواند تأثیرات مثبتی را در میان مخاطبان به وجود بیاورد.
سینمای مستند شاخه های زیادی از جمله: «مستند گزارشی»، «مستند پرتره»، «مستند واقع نگاری»، «مستند سیاحتی»، «مستند قوم نگاری»، «مستند تبلیغاتی»، «مستند علمی»، «مستند تاریخی»، «مستند معترض» و... دارد که هریک از آن ها مخاطبان خاص خود را دارند؛ اما متأسفانه به نظر می رسد طی دو سال اخیر روند مستندسازی در سینمای کشور با مدیریت و هدایت مدیران مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به عنوان متولیان اصلی سینمای مستند، به گونه ای شده است که کمتر رضایت عمومی در آن دیده می شود.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان، در کنار بسیاری از ابزار هنری، از زبان مستند نیز برای پیشبرد اهداف استراتژیک جامعه استفاده می شود و این نکته ای است که مدیران سینمایی کشور ما در ادوار مختلف به ویژه از زمان استقرار دولت یازدهم از آن غافل بوده اند و نتوانستند فیلمسازان و علاقمندان این عرصه هنری را به اهداف کلان فرهنگی کشور متمایل سازند. هر چند که مدیران در برخی اظهارات، این مسئولیت را از خود سلب نموده و بی میلی هنرمندان را موجب این کوتاهی می دانند.
سینماپرس در همین راستا و به منظور بررسی روند سینمای مستند در کشور، گفتگویی با ۶ تن از مستندسازان متعلق به نسل های مختلف از جمله: فرهاد ورهرام، حسین شمقدری، فیما امامی، خسرو سینایی، محمد کارت و رضا دریانوش انجام داده است که ماحصل آن برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی نقل شده است:
فرهاد ورهرام متاسفانه باید بگویم که در چند سال اخیر، ما فیلم مستند خوبی را شاهد نبوده ایم و به نظر من این آثاری که از شبکه های تلویزیونی می بینیم اصلا فیلم مستند نیستند چرا که فیلمسازان یکسری تصاویر را با بودجه پنج یا ده میلیون تومانی به هم می چسبانند و بعد اسمش را فیلم مستند می گذارند! ضمن اینکه درصد بسیار کمی هم از این فیلم ها توسط مخاطبین مورد توجه قرار می گیرند. در یک کلام اینکه شرایط تولید فیلم مستند در سینمای ایران نابسامان است. سهشنبه ۳۱ شهریور ۱۳۹۴
حسین شمقدری مستندساز سینمای ایران گفت: ریشه اصلی تمام مشکلات در سینمای مستند کمبود بودجه است و تبعیض میان تولید فیلم های مستند و داستانی در کشور ما به شدت خودنمایی می کند. مشکل اصلی تمامی مستند سازان در حال حاضر نوع نگاهی است که مدیران سینما و تلویزیون به سینمای مستند دارند. سیاست گذاران در سازمان صدا و سیما و یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حتی در سایر حوزه های فرهنگی و هنری کشور بودجه خوبی را به تولید آثار مستند اختصاص نمی دهند و آن را درست تقسیم نمی کنند. سهشنبه ۷ مهر ۱۳۹۴
خسرو سینایی کارگردان مطرح سینمای ایران گفت: متأسفانه حق سینمای مستند از ابتدا در کشور ما همواره پایمال شده است، چرا که اغلب مدیران و سازندگان آثار به این فکر بودند که چه فیلمی بسازند تا از منظر تجاری برایشان سودآور باشد. متأسفانه در کشور ما تعریف از سینما به دو صورت است؛ برخی افراد سینما را پدیده ای فرهنگی می دانند و برخی دیگر نیز از آن به عنوان یک کالای تجاری یاد می کنند. این در حالی است که سینما می تواند هر دوی این مسائل را دربرگیرد. سینما در واقع یک ابزار است که می شود آن را در جهات مختلف به کار گرفت و به هیچ عنوان نباید آن را تنها در یک راه مورد بهره برداری قرار داد. سهشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۴
محمد کارت فیلمساز جوان سینمای مستند در رابطه با وضعیت فعلی سینمای مستند در کشور گفت: متأسفانه برنامه ای برای بروز استعدادهای بالقوه در سینمای «مستند» وجود ندارد و همه چیز قائل به فرد است. فیلم مستند امروز متأسفانه تنهاست و کسی به آن توجهی نمیکند؛ بسیاری از مستندسازان ما از وضعیت شان راضی نیستند اما امیدواریم با توجه به گردش مالی که با تأسیس شبکه «مستند» و همچنین گروه سینمایی «هنر و تجربه» به وجود آمده چرخه مالی این گونه سینمایی به تحرک درآمده و بتواند منجر به رضایت فیلمسازان شود. دوشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۴
فیما امامی کارگردان سینما در رابطه با وضعیت فعلی سینمای مستند در کشور گفت: متأسفانه جهت گیری مدیران سینمایی کشور تنها به نوعی فیلمسازی خاص است و دیدگاه سلیقه ای شان باعث افت سینمای مستند شده است. سینمای مستند در کشور ما از دو مشکل عمده و اساسی رنج می برد؛ یکی از این مشکل ها مدیران هستند که با حمایت از برخی فیلم ها و فیلمسازان خاص باعث شده اند تا سینمای مستند به نوعی دچار تنهایی و انزوا شود و از سوی دیگر مستندسازان، که به دلیل عدم استفاده از سوژه های بکر و به روز و تکرار مکررات از جمله کلیشه های نخ نما شده در تولید آثارشان، موجب دور شدن مخاطبان از سینمای مستند شده اند. جمعه ۲۴ مهر ۱۳۹۴
رضا دریانوش به دلایل مختلف از جمله سیاست گذاری های غلط در عرصه تولید آثار مستند سینمای ما برای نمایش این گونه فیلم ها کشش ندارد. سینمای مستند دربرگیرنده موضوعات اجتماعی است که از دل جامعه بیرون می آید و اگر در انتخاب آنها هنگام نمایش درست عمل شود می تواند جامعه را دچار حرکت کند. فیلم های مستندی که ساخته می شوند باید دارای درام و کشش لازم باشند تا مخاطب آن ها را دنبال کند. متأسفانه یکی از ضعف های مهم و اصلی ما در تولید فیلم های مستند نداشتن سوژه های خوب و مناسب است، از سوی دیگر تکنیک نیز در سینمای مستند ایران چندان جایگاهی ندارد و متأسفانه اغلب فیلمسازان جوان و تازه وارد به صورت باری به هر جهت اقدام به تولید فیلم می کنند. یکشنبه ۲۶ مهر ۱۳۹۴
نظرات