یکشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۷ - ۱۲:۲۷

آیت الله جوادی آملی:

فیلم خوب اگر از جان ناپاک به درآید دیگر اثر ندارد

آیت‌الله جوادی آملی

سینماپرس: آیت الله جوادی آملی فرمودند: هنر هم باید خود خضراء باشد، هم آن منبتش طیّب و طاهر باشد. این می‌شود هنر اسلامی، می‌شود سینمای اسلامی، می‌شود آهنگ اسلامی، می‌شود موسیقی اسلامی!

به گزارش سینماپرس؛ حضرت آیت الله جوادی آملی (حفظه الله) در طی دروس معارفی خود به روایت حدیثی به این شرح پرداختند که طی آن پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) می‌فرمایند: «إِیَّاکُمْ وَ خَضْرَاءَ الدِّمَنِ»، عرض کردند: یا رسول الله! «خضراء دمن» چیست؟ «خضراء دمن» معنایش را ما مردم می‌فهمیم؛ اما منظور شما چیست؟ خضراء دمنی که اینها می‌فهمیدند و همه ما می‌فهمیم، این است که یک جا مزبله باشد، گل‌های خیلی خوشبو از این مزبله روییده شود. این «خضراء» است، آن هم «دِمَن» است، «دمن» جمع «دِمنه»؛ یعنی جای مزبله. فرمود گل‌هایی که از مزبله روییده میشود، آنها را نبویید. عرض کردند یا رسول الله! منظورتان چیست؟ فرمود: «الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِی مَنْبِتِ السَّوْءِ»، زن جوان و زیبایی که از خانواده لامذهب به دنیا آمده باشد. صدای خوب، منظره خوب، فیلم خوب، اگر از جان ناپاک به دربیاید می‌شود «خضراء دمَن».

آن فیلم دیگر اثر ندارد. آن صدا اثر ندارد. آن صدایی اثر دارد که به هر حال از قلب طیّب و طاهر دربیاید، می‌شود هنر، هنر هم باید خود خضراء باشد، هم آن منبتش طیّب و طاهر باشد. این می‌شود هنر اسلامی، می‌شود سینمای اسلامی، می‌شود آهنگ اسلامی، می‌شود موسیقی اسلامی! ببینید وقتی وجود مبارک حضرت امیر، بهشت را معرفی می‌کند می‌فرماید خواننده بهشت داود پیغمبر است. از صدای داود بهتر که خدا خلق نکرد! این می‌شود هنر. اگر صدا صدایی باشد و منظره منظره‌ای باشد که فقط ادب دینی را به آدم یاد بدهد، انسان را به آن حُسن درونی آشنا کند نه حُسن کاذب، نه به خضراء دمن، این می‌شود هنر اسلامی، این زیبایی را ذات أقدس الهی در همین جریان ﴿وَ لَکُمْ فیها جَمالٌ حینَ تُریحُونَ وَ حینَ تَسْرَحُونَ﴾ معنا کرده است. حالا حرف خوب از قلب ناپاک هم همین‌طور است. حضرت این را به عنوان تمثیل ذکر کرده است به عنوان تعیین که ذکر نکردند. کسی حرف خوب بزند، مقاله خوب دارد، سخنرانی خوب می‌کند؛ ولی جانش ناپاک است، فرمود این همان خضراء دمن است؛ یعنی گلی است که از مزبله روییده است. به حسب ظاهر این در سوره «منافقون» هم همین را تفسیر کرده است. فرمود: ﴿وَ إِنْ یَقُولُوا تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ﴾، خیلی زیبا حرف می‌زنند، آهنگین حرف می‌زنند که تو گوش می‌دهی، گوش شنوا می‌خواهد، برای شنیدن جاذبه دارد؛ اما از قلب ناپاک درآمده است. ﴿وَ إِنْ یَقُولُوا تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ﴾؛ یعنی حرفشان حرفی است که مستمع دارد، گوش می‌دهند؛ اما از قلب ناپاک درآمده است. 

اگر یک حرف خوب درآمده ولو رها شده، حکمت را از او بگیر. گفتند: «لا تَنْظُر إِلَی مَنْ قَالَ وَ لکِن اُنْظُرْ مَا قَالَ»؛ اما وقتی کسی بخواهد تربیت بشود، «انظر الی ما قال، انظر الی من قال»، فرمود مردان الهی کسانی هستند که ﴿فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلی‏ طَعامِهِ﴾، این روایت را ذیل همین آیه نورانی ملاحظه بفرمایید! امام چه فرمود؟ فرمود به غذایتان نگاه بکنید، این معنای ظاهری‌اش روشن است. غذا نباید مانده و مسموم باشد، این معنای ظاهری است و همه ما می‌فهمیم و درست هم هست؛ اما مصداق دیگری دارد، غذا تنها مربوط به دهن نیست، برای جان و قلب هم هست. امام(علیه السلام) فرمود ذیل این آیه ﴿فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلی‏ طَعامِهِ﴾ فرمود: «عِلْمُهُ الَّذِی یَأْخُذُهُ عَمَّنْ یَأْخُذُهُ»؛ می‌خواهد نزد چه کسی درس بخواند؟ کتاب چه کسی را بخواند؟ حرف چه کسی را گوش بدهد؟ همین است، پس «اُنْظُرْ مَا قَالَ» تنها نیست. روزنامه‌ای که می‌خواهد بخواند، مجله‌ای می‌خواند بخواند، حرفی می‌خواهد گوش بدهد، صورتی را می‌خواهد نگاه بکند، اینها طعام است. فرمود این حرفی که شما می‌خواهید گوش بدهید، ببینید از قلب پاک درآمده یا ناپاک!؟ پس «اُنْظُرْ مَا قَالَ»؛ «انظر الی من قال». ﴿فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلی‏ طَعامِهِ﴾؛ یعنی «عِلْمُهُ الَّذِی یَأْخُذُهُ عَمَّنْ یَأْخُذُهُ».

بنابراین هنر باید این‌طور باشد، اگر هنر این‌طور شد، «خضراء دمن» نیست، خوب است. همه کارها همین‌طور است دیگر اختصاصی به آن «الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِی مَنْبِتِ السَّوْءِ» نیست.

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.