به گزارش خبرنگار سینماپرس هرچند که تجربه ثابت کرده ژانر تاریخی و مذهبی در کشور ما همواره با استقبال بسیار خوبی از سوی مخاطبان مواجه است اما متأسفانه به دلیل عدم توجه کافی به این تولیدات از طرف مدیران و سازندگان، برخی از این آثار آنچنان که باید، نتوانسته اند حقیقت تاریخ را برای مخاطبان میلیونی سیما و سینما بازگو کنند.
سینما و تلویزیون ایران طی این سال ها شاهد تولید آثار ماندگاری درباره بزرگان دین بوده که از جمله این آثار می توان به «مختارنامه»، «یوسف پیامبر (ع)»، «مردان آنجلس»، «روز واقعه»، «امام علی (ع)»، «فرستاده» و... اشاره کرد اما از سوی دیگر آثاری هم بوده اند که تولیدشان تنها موجب وهن در دین و مذهب شده و اعتقادات بخش عمده ای از شیعیان را به بازی گرفته است.
چگونگی نحوه تولید و روایت آثار دینی و مذهبی برای جذب عموم مخاطبان همواره جزو نکاتی است که بحث بر سر آن بسیار است و کارشناسان فرهنگی، علمای دینی و سینماگران نظرات مختلفی راجع به آن دارند. در همین رابطه با ۱۰ تن از سینماگران و کارشناسان فرهنگی کشور آقایان: سعید سعدی، مهرداد خوشبخت، حسین مسافرآستانه، سیدهادی منبتی، جمال شورجه، سعید مستغاثی، جهانگیر الماسی، علیرضا سربخش، محمدرضا اسلاملو و علی مهام به گفتگو پرداختیم که ماحصل این گفتگوها برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی در ذیل نقل شده است.
سعدی در گفتگو با سینماپرس مطرح کرد؛
از لزوم استفاده از نظرات کارشناسان و علمای دینی در تولید آثار مذهبی تا توجه به ذائقه مخاطب/ تولید آثار سطحی ضربات جبران ناپذیری وارد ساخته است
سعید سعدی تهیه کننده سینما همزمان با آغاز ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: یکی از مهمترین نکاتی که باید در تولید آثار تاریخی و مذهبی مورد توجه قرار گیرد استفاده از نظرات کارشناسان و علمای دینی است که متأسفانه این اتفاق امروزه تنها به صورت تشریفاتی رخ می دهد و کارشناسان دینی چندان دخالتی در امور تولید فیلم های دینی و مذهبی ندارند از سوی دیگر فیلمسازانی که مبادرت به ساخت این نوع فیلم ها می کنند بایستی با توجه به ذائقه روز مخاطبان سعی بر آن داشته باشند تا طیف جوان را برای تماشای این نوع فیلم ها ترغیب و تشویق نمایند. بن مایه اولیه آثار تاریخی و مذهبی باید از لحاظ پژوهشی و تحقیقاتی عمیق و پرمایه باشد؛ قطعاً اگر فیلمسازی به صورت سردستی مبادرت به تولید آثار تاریخی و مذهبی نماید آن اثر نمی تواند تأثیرگذاری درستی داشته باشد. علمای اعلام و صاحب نظران و کارشناسان دینی باید در روند تولید این نوع آثار دخالت مستقیم و جدی داشته باشند و تمان تلاش خود را به کار ببرند تا آثاری که در این زمینه تولید می شود از لحاظ محتوایی دچار اشکال نباشد و از سوی دیگر به اینکه این آثار بتواند همذات پنداری مخاطبان را نیز برانگیخته کند توجه داشته باشند.
کارگردان فیلم سینمایی «عقاب صحرا»:
جهان بینی فیلمسازان آثار تاریخی و مذهبی باید مورد تأیید علما و مدیران فرهنگی باشد/ هیچ فیلمسازی حق ندارد موجب وهن دین شود
مهرداد خوشبخت کارگردان سینما همزمان با آغاز ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: نکته مهمی که در سینما و در روند تولید هر اثر سینمایی وجود دارد این است که هر فیلمسازی با جهان بینی خود مبادرت به ساخت فیلم می کند از این رو فیلمسازانی باید برای ساخت آثار تاریخی و مذهبی انتخاب شوند که جهان بینی شان مورد تأیید علما و مدیران فرهنگی است تا این فیلم ها برای اکران دچار مشکل نشوند و یا در صورت اکران شدن در جامعه التهاب به وجود نیاورند.
مسافرآستانه در گفتگو با سینماپرس:
فیلم های ضعیف مخاطبان را از تماشای آثار فرهنگی و هنری در حوزه تاریخی و مذهبی دور کرده اند/ پرداختن به وقایع تاریخی، مذهبی و اسلامی یک ضرورت انکارناپذیر است
حسین مسافرآستانه مدیرعامل پردیس تئاتر تهران همزمان با آغاز ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: متأسفانه فیلم های ضعیف و غیرجذاب مخاطبان و به ویژه نسل جوان را از تماشای آثار فرهنگی و هنری در حوزه تاریخی و مذهبی دور کرده اند و مسئولان باید با تدبیر و درایت جدی و فوری اقدامی جهت احیای سینمای تاریخی و مذهبی انجام دهند. پرداختن به وقایع تاریخی، مذهبی و اسلامی یک ضرورت انکارناپذیر است؛ ما برای همه زمان ها و مکان ها نیازمند آن هستیم که به روایت های تاریخی و مذهبی در آثار فرهنگی و هنری توجه نشان دهیم چرا که وقایع تاریخی و مذهبی تاریخ مصرف ندارند و همیشه برای همگان در هر جامعه ای مفید واقع می شوند.
منبتی در گفتگو با سینماپرس:
تأکید بر عدم پرداخت مستقیم به وقایع تاریخی و مذهبی در آثار سینمایی/ فیلمسازان نباید با اعمال سلیقه شخصی باعث وهن یک روایت مذهبی شوند
سیدهادی منبتی کارشناس فرهنگی و مدیرعامل اسبق موسسه تصویرشهر همزمان با آغاز ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: تجربه ثابت کرده پرداخت مستقیم به وقایع تاریخی و مذهبی در آثار سینمایی ممکن است باعث پس زدن مخاطب از این نوع آثار شود چرا که هر فردی بر اساس تصویرسازی ذهنی خود وقایع تاریخی و مذهبی را می شناسد و اگر فیلمساز با ذهنیت شخصی اش تصویری را به او القاء کند مخاطب نمی تواند آن تصویر جدید را قبول داشته باشد. مقام معظم رهبری در یکی از سخنرانی های شان نقل به مضمون فرموده اند: «ابزار هنری رساترین، بلیغ ترین، کاربردی ترین و مهم ترین ابزار برای ابلاغ هر پیامی است»؛ ایشان همچنین با اشاره به اینکه هنر سینما به دلیل اینکه سایر هنرهای دیگر را درون خود نهفته دارد می تواند پرچمدار سایر ابزارهای هنری باشد و مسئولان باید این ابزار مهم را در اولویت شان قرار دهند نقل به مضمون اشاره فرموده اند: «انقلاب در قالب هنر و ادبیات آسان تر از قالب های دیگر صادر می شود و توجه به ابزارهای مهم فرهنگی و هنری را نباید نادیده گرفت».
شورجه در گفتگو با سینماپرس مطرح کرد:
انتقاد از انفعال دولت در تولید آثار تاریخی و مذهبی/ تعمیم نگاه شخصی و حضور جریان روشنفکری با تفکرات سکولار در ساخت آثار مذهبی صحیح نیست
جمال شورجه کارگردان سینما همزمان با دهه اول ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: تعمیم نگاه شخصی و حضور جریان روشنفکری با تفکرات سکولار در ساخت آثار مذهبی صحیح نیست و اگر هر فیلمساز دغدغه مندی مشاوره گرفتن از علما و کارشناسان دینی را در رأس کار خود قرار دهد ما هرگز شاهد آن نخواهیم بود که دیدگاه های شخصی و سلیقه ای در ساخت آثار دینی و مذهبی رواج پیدا کند و خدای نکرده موجبات تحریف و وهن دین را فراهم آورد. یکی از بزرگترین مشکلاتی که ما در حوزه تولید فیلم های تاریخی و مذهبی با آن مواجه هستیم این است که این نوع آثار قاعدتاً باید توسط بخش دولتی سرمایه گذاری و ساخته شوند چرا که بخش خصوصی تنها برای تجارت وارد سینما شده و رغبتی برای پرداختن به این نوع فیلم ها و آثار ندارد، اما متأسفانه بخش دولتی هم هیچ حرکت جدی و مثمرثمری در این راستا انجام نداده و همین باعث می شود تا ما در این سینما دچار انفعال شدید بشویم.
مستغاثی در گفتگو با سینماپرس:
فقر پرداختن به موضوعات مذهبی در سینما باعث تأسف است/ حوزه علمیه باید عامل اصلی تولید آثار فرهنگی و هنری در رابطه با محرم باشد
سعید مستغاثی رئیس پیشین انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران همزمان با با دهه اول ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: حوزه علمیه باید به عنوان یک عامل اصلی اختیار سینمای دینی و ارزشی را در دست بگیرد؛ من نمی دانم چرا علمای اعلام و بزرگان دین خود را به طورکل از عرصه سینما و تلویزیون کنار کشانده اند و به صورت جدی اداره امور تولید آثار دینی و ارزشی در این رسانه ها را به عهده نمی گیرند؟ بنده معتقدم علمای دین و به خصوص حوزه علمیه باید به طور جدی وارد قضیه تولید آثار سینمایی و تلویزیونی مرتبط با وقایع و اتفاقات دینی و تاریخی شود. حوزه علمیه بایستی با برگزاری کلاس برای هنرمندان فعال و دغدغه مند در این حوزه و همچنین برگزاری جلسات با مدیران فرهنگی موجبات رشد و توسعه سینمای دینی و ارزشی در کشور را فراهم کند اما متأسفانه ما همواره شاهد کناره گیری مسئولان حوزه علمیه از این امر مهم بوده ایم.
جهانگیر الماسی در گفتگو با سینماپرس:
باید جلوی استفاده تبلیغاتی و ابزاری از حماسه جاودانی همچون عاشورای حسینی گرفته شود/ دور شدن ریا و نفاق از سینمای مذهبی و ارزشی مهم است
جهانگیر الماسی بازیگر و کارگردان سینما همزمان با ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: بزرگان و شعرای بنام بسیاری برای حرکت حضرت امام حسین (ع) احترام قائل هستند و تأکید دارند امام حسین (ع) روشنفکرترین شخصیت تاریخ است که در مقابل جهل، نادانی، فرودستی، عقب ماندگی و... ایستادگی نموده اند و از این رو هدف هنرمندان ما باید ترویج افکار و دیدگاه های ایشان باشد و نه هیچ چیز دیگر! متأسفانه ما گاهی اوقات شاهد آن بوده ایم که برخی اشخاص سعی داشتند از حماسه بزرگی مانند عاشورای حسینی (ع) استفاده ابزاری و تبلیغاتی کنند، باید جلوی استفاده تبلیغاتی و ابزاری از حماسه جاودانی همچون عاشورای حسینی (ع) گرفته شود و نباید اجازه دهیم که چنین آثاری در حوزه فرهنگ و هنر کشور ما تولید گردد. حرکت حضرت امام حسین (ع) حرکت آزادمردی بود که برای مبارزه با جهل و بی خردی قیام کرد و تمامی تلاش خود را به کار برد تا شرف انسانی را زنده نگه دارد و در این مسیر هم به شهادت رسید؛ امام حسین (ع) با این حرکت خود آزادگی و آزاده بودن را به تمامی مردم دنیا آموخت و نشان داد که هرگز نباید تسلیم ظالمان و جباران شد و دین را به دنیا فروخت اما متأسفانه هستند کسانی که با برداشت های غلط از این حرکت بزرگ حضرت آثاری را تولید می کنند که تنها دیدگاه های شخصی شان در آن رواج دارد.
سربخش در گفتگو با سینماپرس عنوان کرد:
لزوم تحقیق و پژوهش، استفاده از نظرات کارشناسان دینی و پرهیز از ساختار فرمالیستی/ سینماگران ولایتمدار باید در رابطه با وقایع مذهبی فیلم بسازند
علیرضا سربخش جانباز روشندل و کارشناس فرهنگی همزمان با آغاز ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: تحقیق و پژوهش و استفاده از نظرات کارشناسان دینی و علمای اعلام در تولید آثار مذهبی بسیار مهم است و هیچ فیلمسازی نمی تواند بر اساس سلیقه و دیدگاه شخصی خود مبادرت به ساخت این نوع فیلم ها کند. : هنرمندان و فیلمسازان نباید با ساختارهای عجیب و غریب و فرم گرایی کاری کنند که اصل و محوریت یک فیلم و سریال مذهبی و تاریخی که محتوا و نوع روایت آن است نادیده گرفته شود و مخاطب مجذوب تماشای تصاویری شود که در آثار غربی و هالیوودی هم می تواند ما به ازای آن را بیابد. فیلم های دینی و مذهبی باید با تمامی آنچه مردم در ذهن شان از دین و بزرگان دین و ائمه معصومین (ع) مطابقت داشته باشد و هیچ فیلمسازی حق ندارد با اعمال سلیقه های شخصی اش تصویری شخصی از بزرگان دین نشان دهد.
اسلاملو در گفتگو با سینماپرس عنوان کرد؛
تأکید بر ضرورت پرداختن به موضوعات دینی و مذهبی در سینما و تلویزیون/ پیوند حال و گذشته می تواند باعث استقبال بیشتر از این گونه آثار شود
محمدرضا اسلاملو کارگردان سینما و کارشناس فرهنگی همزمان با آغاز ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: ضرورت پرداختن به موضوعات دینی و مذهبی در سینما و تلویزیون عیان و آشکار است اما پرداختن به این موضوعات بسیار سخت است و کسانی باید این نوع آثار را بسازند که شناخت کاملی نسبت به دین داشته باشند و صرفاً نخواهند دیدگاه و تفکرات و اندیشه های خود را که در واقع سلیقه شان محسوب می شود به خورد مخاطبان دهند. پیوند تاریخ حال و گذشته می تواند باعث استقبال بیشتر جوانان برای تماشای این گونه آثار شود؛ در واقع یک فیلمساز اگر نگاهی به زمان حال داشته باشد اما وقایع گذشته را روایت کند اثرش می تواند با استقبال بیشتری از سوی مردم روبرو شود چرا که اصولاً ما در جامعه ای زندگی می کنیم که بیش از ۹۰ درصد مردم آن وقایع دینی و مذهبی گذشته در زندگی کنونی شان تأثیر جدی دارد.
تهیه کننده سینما و تلویزیون در گفتگو با ما؛
مهام: حرمت بزرگان دین باید در آثار مذهبی حفظ شود/ کار کردن در حوزه دین و مذهب مانند فیلم ساختن درباره مسائل اجتماعی نیست
علی مهام تهیه کننده سینما و تلویزیون همزمان با ماه محرم در رابطه با چگونگی نحوه روایت آثار تاریخی و مذهبی گفت: من بسیار متأسفم که در سینمای ما فیلمی مانند «رستاخیز» تولید شده که در آن به بزرگان دین توهین های آشکاری شده است؛ بنده معتقدم کسانی که چهره بزرگان دین و شریعت را نشان می دهند یا کودن هستند یا عناد دارند یا می خواهند خودنمایی کنند و باید جلوی ادامه کار این گونه افراد در سینما و تلویزیون کشور برای همیشه گرفته شود. آنچه در تولید آثار دینی و مذهبی در سینما و تلویزیون باید به شدت مورد توجه قرار گیرد در وهله اول احترام به بزرگان دینی است و در وهله دوم احترام به عقاید و تفکرات مردم هیأتی و مکتبی که از کودکی شان با بزرگان دین بزرگ شده اند و حب آن ها را در دل دارند؛ از این رو برای تولید یک اثر مذهبی در سینما و تلویزیون در ابتدا بایستی تحقیقات کامل انجام شود و از نظر کارشناسان و علمای دینی برای تولید این گونه آثار بهره برداری گردد تا ما دیگر شاهد تولید آثار دور از شأن اهل بیت (ع) مانند «رستاخیز» نباشیم.
نظرات