بی تردید کمپانی والت دیزنی (Walt Disney Company) نامی آشنا و پرآوازه در عرصه هنر و سینمای جهان محسوب‌ می‌شود؛ کمپانی ای که در طول عمر نزدیک به یک‌صد ساله خود، با تولید و ساخت انواع انیمیشن، به تربیت چندین نسل از بشریت البته در راستای اهداف مدنظر صاحبان یهودی خود مبادرت ورزیده است.

تاکنون نزدیک به ۵۳ انیمیشن در والت دیزنی ساخته شده که هر یک از آنان در مدت صد ساله ی حیات این کمپانی از جمله اثر گذارترین محصولات انیمیشنی و به طور کل رسانه ای زمان خود بوده اند؛ انیمیشن هایی با سبک و سیاقی عموما دخترانه که با تلفیق احساسات و عواطف، بستری ویژه از برای تعلیم و جهت دهی ضمیر وجودی کودکان عصر خود محسوب می گردید.

با این وجود کمپانی والت دیزنی به عنوان یک مجموعه ی معظم رسانه ای و مولف در زمینه ی انیمیشن که از عقبه ی طولانی در ساخت انیمیشن‌های دخترانه و شاهزاده‌ای برخوردار است، در سال گذشته رویکردی کاملاً متفاوت در پیش گرفته و اقدام به ساخت انیمیشنی پسرانه به نام «قهرمان بزرگ ۶ » (Big Hero ۶) نموده است؛ این انیمیشن که محصول سال ۲۰۱۴ میلادی است با هزینه‌ای معادل ۱۶۵ میلیون دلار ساخته‌شده و پنجاه و چهارمین محصول تولیدی این بنگاه رسانه ای محسوب می‌شود.

«قهرمان بزرگ ۶ »در هشتاد و هفتمین دوره آکادمی اسکار و در برابر رقبای سرسخت خود توانست گوی سبقت را برباید و موفق به دریافت جایزه بهترین انیمیشن سال شود؛ موضوعی که به همراه موفقیت چشم‌گیر این کمپانی در ساخت و فروش «قهرمان بزرگ ۶ » نشان‌دهنده آن است که والت دیزنی هم چنان پیش‌قراول انیمیشن‌سازی در سطح جهان محسوب می‌شود و اکنون توانسته تا با ساخت انیمیشنی که به‌واقع عصاره‌ای از مجموعه فیلم‌های قهرمانی است، داستانی بی‌نظیر را رقم بزند.

«قهرمان بزرگ ۶ » در حالی به ساخت و پخش درآمده است که کمپانی والت دیزنی در سال ۲۰۱۳ میلادی با ساخت انیمیشن یخ‌زده (Frozen) که در قالب عشق دو خواهر به یکدیگر ساخته‌شده بود، توقع مخاطبین خود را از لحاظ تکنیکی و جذابیت بصری، به نحوی ویژه ارتقا بخشید و حال با ارایه  ی «قهرمان بزرگ ۶ » به عنوان آخرین محصول عرضه‌شده خود، به‌ وضوح می توان تلاش این کمپانی بر حفظ کیفیت آثار تولیدی خود را مشاهده کرد و اگرچه نباید ناگفته بماند این انیمیشن در نسبت با یخ‌زده به عنوان اثری فمینیستی که مشخصا هدف آن دختران جامعه جهانی بودند، رویکرد دیگری را موردتوجه قرار داده است. بر این اساس والت دیزنی با استفاده از تجربه یک قرنی سینمای آمریکا در حوزه فیلم‌های قهرمانی و همچنین با داشتن گوشه چشمی ‌به تجارب خود در حوزه انیمیشن‌سازی موفق به ساخت انیمیشنی کم‌نظیر شده است که حداقل ازنظر محتوی، کمترین شباهتی با اثر پیشین خود دارد.

«قهرمان بزرگ ۶ » به کارگردانی مشترک دان هال (Don Hall) کارگردان انیمیشن وینی پو (Winnie-the-Pooh) و فیلم‌نامه‌نویس انیمیشن ملاقات با رابینسون‌ها (Meet the Robinsons) و کریس ویلیامز (Chris Williams)، کارگردان انیمیشن معروف تیزپا (Bolt) و نویسنده زندگی جدید امپراتور (The Emperor's New Groove) ساخته‌شده است.

همچنین از صدا پیشگان اصلی این انیمیشن می‌توان به رایان پاتر (Ryan Potter) در نقش هیرو هامادا (Hiro Hamada) و دانیل هینی (Daniel Henney) در نقش تاداشی هامادا (Tadashi Hamada) و اسکات ادیست (Scott Adsit) در نقش بایکمس (Baymax) اشاره نمود.

اما از دیگر صدا پیشه گان این انیمیشن می توان به جنسیس رودریگز (Génesis Rodríguez، تی جی میلر (T. J. Miller) ، جمی چانگ (Jamie Chung)، دیمون وینس جونیور (Damon Wayans, Jr) و جیمز کرامول (James Cromwell) اشاره داشت که به ترتیب در در نقش هانی لمون (Honey Lemon)، فرِد (Fred)، گوگو (Go Go)، واسبی (Wasabi) و پروفسور رابرت کالاهان (Professor Robert Callaghan) ایفای نقش نموده اند.

داستان «قهرمان بزرگ ۶ » در ارتباط با پسری نابغه به نام هیرو هامادا (Hiro Hamada) است؛ پسری که عاشق علم روباتیک بوده و در سن نوجوانی تمام تلاش خود را برای ساخت اختراعی شگفت‌انگیز به کار گرفته و این در حالی است که هیرو برادری به نام تاداشی هامادا (Tadashi Hamada) دارد که در حوزه علم روباتیک مشغول به کار بوده و با ساخت روباتی آدم ‌برفی شکل به نام بایکمس (Baymax)، سعی در کمک کردن به حفظ و بهبود سلامتی افراد دارد.

 به این ترتیب تاداشی که از علاقه برادرش هیرو به روبات‌سازی آگاه است او را به محل کار خود که انستیتوی تکنولوژی است می برد و وی را با دوستان خود که هر یک از مهارتی برخوردارند آشنا می‌سازد؛ دوستانی که هر یک با مهارت هایی مختص به خود در ادامه داستان  تبدیل به یک قهرمان می‌شوند.

ریاست انستیتوی تکنولوژی بر عهده فردی به نام پروفسور رابرت کالاهان (Professor Robert Callaghan) می باشد؛ وی که در ابتدای داستان از شخصیت مثبتی برخوردار است، در ادامه انیمیشن به دلیل از دست دادن دختر خود به شخصیتی منفی داستان مبدل می شود.

در سوی دیگر داستان، هیرو که علاقه زیادی به موضوع روبات‌ها دارد موفق به ساخت میکروبات هایی بسیار پیشرفته می‌شود؛ میکروبات هایی که برای فعال شدن نیاز به کنترلر متصل به مغز دارند و این در حالی است که ریز روبات ها این قدرت را دارند تا هر نوع تصویری که در ذهن شکل بگیرد خود را به آن تبدیل نمایند.

اختراع هیرو در نمایشگاه مربوطه توسط او ارائه می شود و این اختراع مورد توجه مخاطبین قرار گرفته و در این زمان فردی به نام آلیسر کری (Alistair Krei) به عنوان سرمایه گذار در حوزه تکنولوژی تصمیم به خرید آن می‌گیرد، اما هیرو پیشنهاد او را رد می‌کند.

در همین بین رئیس انستیتو تکنولوژی پروفسور رابرت کالاهان به دلیل انتقام گرفتن از آلیسر کری که موجب کشته شدن دخترش در آزمایشی علمی شده است با ایجاد آتش سوزی مصنوعی میکروبات های هیرو را دزدیده و به این واسطه در صدد انتقام از کری بر می آید.

هیرو نیز که روزها را در غم برادر خود سپری می‌کند به کمک بایمکس از توطئه کالاهان آگاه شده و با کمک گرفتن از دوستان دانشمند برادر خود که هر یک از مهارتی ویژه برخوردار می باشند و همچنین ارتقا بایمکس به روباتی جنگجو، سعی در پس گرفتن میکروبات ها دارد که در نهایت پس از درگیری های فراوان بین هیرو و دوستانش با کالاهان، آنان موفق به پس گرفتن میکروبات ها شده و همچنین دختر کالاهان را که تصور می شود که مرده، نجات می‌دهند و کالاهان را نیز از اعمال خود باز می‌دارند.

با مرور خلاصه داستان ارائه شده از انیمیشن شش قهرمان بزرگ به وضوح مشخص است که با یکی دیگر از برجسته ترین انیمیشن های تاریخ کمپانی والت دیزنی مواجه هستیم؛ انیمیشنی که در ابعاد تکنیکی و محتوی بسیار غنی بوده و سال‌ها توان یکه تازی در این عرصه را خواهد داشت.

کمپانی والت دیزنی با استفاده از تجربه یک قرنی خود به خوبی توانسته تا در این انیمیشن، تصویری تلفیقی را به مخاطب خود عرضه نماید و به این ترتیب سکانس های گوناگونی از این فیلم را می‌توان مورد توجه قرار داد که هر یک برگرفته از انیمیشن ها و یا بعضی از فیلم‌های مارول کمیکز (Marvel Comics) بوده است.

کمپانی والت دیزنی در نوع طراحی کاراکتر ها «قهرمان بزرگ ۶ »، دقت زیادی به خرج داده است تا بتواند مخاطب کوچک و بزرگ خود را به مدت ۱۰۷ دقیقه مجذوب داستان خود کند؛ به طور مثال جُثه و فیزیک بایمکس شباهت بسیار زیادی به پاندای کنگ فوکار دارد که این امر با انجام دادن حرکات رزمی توسط بایمکس موجب قرابت بیشتری در ذهن مخاطب می‌شود.

همچنین در موارد دیگر می‌توان به شباهت «قهرمان بزرگ ۶ » با انیمیشن شگفت‌انگیزان (The Incredibles) اشاره نمود که در سال ۲۰۰۴ میلادی ساخته شده و به وضوح در سکانس های گوناگون شخصیت های انیمیشن شش قهرمان بزرگ کپی برداری از این انیمیشن محسوب می‌شود.

در این میان شخصیت پروفسور رابرت کالاهان نیز که به واسطه ی میکروبات ها سعی در انتقام گرفتن دارد، از شباهت بسیار زیادی با فیلم مرد عنکبوتی دو (Spider-Man ۲) برخوردار است که در آنجا نیز دشمن مرد عنکبوتی فردی دانشمند بوده که به دلیل افسار گسیختگی و از اختیار خارج شدن تکنولوژی، تبدیل به دشمن قهرمان فیلم می‌شود.

با این وجود الگو برداری و اقتباس والت دیزنی محدود به موارد ذکر شده نمی‌شود و مورد دیگری که در این انیمیشن می‌توان به آن اشاره نمود، گونه ی ترسیم درگیری های موجود در انیمیشن «قهرمان بزرگ ۶ » با پروفسور کالاهان است که به نوعی ویژه اقتباس از فیلم چهار شگفت‌انگیز (Fantastic Four) می‌باشد.

بر این اساس مخاطبان با دیدن فیلم‌های ذکرشده به وضوح الگوبرداری انیمیشن «قهرمان بزرگ ۶ » از فیلم‌های قهرمانی را مشاهده خواهد کرد و این در حالی است که این امر به دلیل همکاری والت دیزنی با مارول کمیک شباهت رفتاری قهرمانان را موضوعی کاملا موجه و منطقی جلوه می‌دهد و این همه در حالی است که می توان به طور کلی این انیمیشن را مخلوطی از تجارب گذشته سینمای آمریکا در ساخت فیلم‌های قهرمانی دانست که اکنون دیزنی در این انیمیشن از آن استفاده بهینه کرده و به خوبی توانسته آن را تبدیل به یکی از خاص ترین انیمیشن های تاریخ این کمپانی مبدل نماید.

با توجه به نکات ذکر شده از فرم انیمیشن، به جرات می‌توان چنین انگاشت که یا فیلمی خوش ساخت مواجه هستیم که به دلیل جذابیت ذاتی که در انیمیشن نهفته و همچنین خطوط تعلیق جذابی که در آن وجود دارد هر مخاطب کوچک و بزرگ جذب آن خواهد شد و در این میان اما با بررسی بٌعد محتوی و موارد استراتژیکی که در این انیمیشن پنهان شده است می‌توانیم زاویه نگاهمان را از قالب و تکنیک فراتر برده و با ورود به لایه های زیرین انیمیشن به خواستگاه اصلی سازندگان آن پی ببریم.

بدون شک ساده اندیشی است اگر تصور کنیم کمپانی والت دیزنی با هزینه ۱۶۵ میلیون دلاری و استفاده از نیروی گسترده انسانی و صرف وقت چند ساله صرفا در پی ساخت انیمیشنی سرگرم کننده و مفرح برای کودکان و نوجوانان باشد؛ پس باید توجه داشت که داستان انیمیشن «قهرمان بزرگ ۶ » از بُعد مکانی در شهر خیالی سان‌فرانسوکیو (San Fransokyo) واقع می شود که تلفیقی از شهر زاپنی توکیو و آمریکایی سانفرانسیسکو بوده و از بعد زمانی بر محور آینده در حال حرکت است که در تلقی یونانی، داستان انیمیشن در قالب یوتوپیا (Utopia) یا آرمان شهر نا کجا آباد از حیث مکانی است که از حیث زمانی در نا کِی آباد رخ می‌دهد.

اما از منظری دیگر، نکته قابل توجهی که در ماهیت تصویری سان‌فرانسوکیو از نگاه اول به چشم می‌خورد، تلفیق کشور صنعتی شرق به رهبری ژاپن و کشور صنعتی غرب به رهبری آمریکا است که اِلمان های گسترده و نوشته های ژاپنی در گوشه و کنار این شهر خیالی موضوع ذکر شده را تایید می‌کند.

به این ترتیب نام هیرو هامادا و تاداشی هامادا در این انیمیشن نماینده‌ای مشترک از تمدن شرق و غرب محسوب‌ می‌شوند که هر یک با داشتن روحیه ای متفاوت و چهره ای نه چندان کامل غربی، صرفا نامی ژاپنی را بر خود یدک می‌کشند که با فرهنگ و پرستیژی کاملا غربی در هم تنیده شده است.

در این انیمیشن هیرو و تاداشی هر یک با ساخت روباتی موثر و کارآمد، ابزاری های مهمی را به عنوان انسان طراز جامعه جهانی ارائه کرده اند و به عنوان دو برادر که از نظر روحی مکمل یکدیگر هستند، منطبق با فلسفه شرق، نوعی تضاد ضروری برای یکدیگر به حساب می‌آیند که برایند آنان در نهایت در بایمکس تکامل یافته خلاصه و ارایه می‌شود.

اما در سوی دیگر نکته قابل توجهی که می‌توان آن را مورد ارزیابی قرار داد، نوع چینش بازیگران در این انیمیشن است که با کمی تامل در چهره شش قهرمان انیمیشن می‌توان نمایندگی آنان از کشور های مختلف دنیا را مشاهده کرد که هر یک در پناه تکنولوژی و جهان یکدست شده (Global) و در جایگاه خود حضور داشته و به نوعی مستقیم فرایند جهانی شدن (Globalization) در قاعده ی یکپارچگی جهان و مردم جهان در جامعه ی واحد سان‌فرانسوکیو را که حوادث و اتفاقات در نواحی دوردست سبب شکل گیری رخدادهای محلی می‌شوند را ترسیم می نماید؛ جهانی که گسترش پیوندها و ارتباطات متقابل فراتر از دولت‌ها تعریف شده و اهمیت مرزها و فاصله جغرافیایی در آن غیر قابل درک می باشد.

در مجموع با نگاهی گذار به این انیمیشن می توان چنین انگاشت که سازندگان آن در راستای گلوبالیزاسیون و تفوق جهانی لیبرالیسم سعی در بسط تفکرات مدرنیته داشته و با آمیختن کشور صنعتی ژاپن به عنوان نماینده مدرن هضم شده ی جهان شرق در تمدن غرب، جهانی سازی مد نظر خود را در انیمیشن به تصویر کشیده اند و این در حالی است که کارگردان فیلم هیچ گونه محلی از اِعراب برای تمدن شرق و انسان شرقی قائل نشده است و انسان شرقی را صرفا در حوزه ساخت و ساز تکنیکی و کارگری مورد اشاره قرار داده و تصویر گری نموده و فرایند جهانی شدن را با تفوق و تسلط بدون چون چرا در چارچوب فرهنگی اندیشه و آرمان های تمدن غربی متصور می‌سازد.

همچنین باید توجه داشت که پدیدآورندگان انیمیشن «قهرمان بزرگ ۶ » با ارایه چهره ای نه چندان شفاف از انسان شرقی که در تاداشی خلاصه شده است، او را صرفا انسانی خوب و روبات ساز معرفی کرده و در نهایت وی را در ادامه از فرایند داستان حذف می نماید که این امر به معنای بی توجهی تمدن غرب به انسان شرقی تلقی و در ذهن مخاطبان خود صرفا با گذاشتن نام آنان بر روی کاراکتر های غربی نوعی لطف را شامل حال این مردمان شرقی ساخته است.

با این همه به طور قطع آنچه که به عنوان مهمترین القای استراتژیک در این انیمیشن محسوب می‌شود، خداوندگاری ذهن و خلق میکروبات های فوق پیشرفته است که توسط هیرو هامادای جوان ساخته‌شده است و اختراع وی که توسط قدرت ذهن مدیریت می‌شود این توانایی را دارد تا میکروبات‌ها را شبیه به هر نوع وسیله ای که وی در ذهن خود مجسم می سازد، تبدیل نماید؛ به عبارتی دیگر هیرو تنها و تنها با استفاده از قدرت ذهن خود روبات هایی را خلق کرد که توان شبیه شدن به هر چیزی را دارد.

انیمیشن «قهرمان بزرگ ۶ » طی سکانس‌های ارائه شده از میکروبات ها و کنترل آنان به وسیله ذهن و خلق اشیا گوناگون توسط آن به واقع جایگاهی را نشان می‌دهد که صرفا برازنده خداوند است و این در حالی است که حتی ساخت بایمکس و کمک گرفتن از او برای حل هر گونه مشکلی همگی نوعی زندگی روباتیک را نشان می‌دهد که در آن هیچ گونه رنگ بویی از آفریننده ی مطلق وجود ندارد و اصالت به طور مطلق از آن علوم طبیعی یا ساینس (Science) بوده و از این جهت سعی در حقنه ی انسان‌گرایی افراطی در قالب تفهیم باورهای اومانیسم (Humanism) به روح و جان مخاطبان خود دارد.

به واقع صاحبان اصلی «قهرمان بزرگ ۶ »، این انیمیشن را با محور قرار دادن انسان در فیلم و ترسیم مخلوقات انسانی که همانا روبات ها هستند؛ انسان را در جایگاه خالق قرار داده و تمام مشکلات بشریت را قابل معالجه و برطرف شدن با علم تصویر گری نموده و تمامی گزاره های الحادی مختص به این اندیشه در جهان پیش رو را به مخاطبان کودک و نوجوان خود ارایه می دهد.

پس اگر چه گزاره های ذکر شده از انیمیشن و جان بخشی به روبات های خیالی به عنوان مخلوق انسان و ایجاد نوعی ارتباط بین انسان و روبات ها در مسیر اصالت دادن به علوم طبیعی یا ساینس، همگی در راستای نفی ایمان به خداوند و غیب مورد توجه است، اما باید توجه داشت که از سوی دیگر جهانی شدن (Globalization) که از ۳۰۰۰ هزار سال پیش آرزوی فیلسوفان شاخص غرب، نظیر افلاطون و توماس مور بوده، همگی در این انیمیشن به وقوع پیوسته و جامعه مدنی و لیبرالیسم در «قهرمان بزرگ ۶ »، به گونه ای جهانی بسط پیدا کرده است.

به این ترتیب این نکته را نباید فراموش کرد که در «قهرمان بزرگ ۶ » تصویر ارایه شده از آرزوی جهان غرب و القای اتوپیای مد نظر به مخاطبین، در لوای فرمی سرگرم کننده و انبوهی از تعلیقات متعدد شکل گرفته است و به واقع هنگامی القائیات ذکر شده بر جان مخاطب موثر واقع می‌شود که همگی در پوششی از پرده غفلت قرار داده شود و در این صورت است که تمامی گزاره های گفته شده در عمق جان هر انسانی اثر می‌گذارد؛ فضای خوش رنگ و لعاب انیمیشن، جذابیت بایمکس به عنوان روباتی چاق و خنده دار، میکروبات‌های شگفت‌انگیز و مهارت های تکنولوژیکی دیگر قهرمانان، همگی در پنهان کردن این القائیات موثر بوده و این همه در حالی است که باید دانست، انیمیشنیاز  توانایی القای پیام های زیر آستانه‌ای به مخاطب خود برخوردار است که دارای داستان و فضای جذابی باشد و در این راستا هرآنقدر که گارگردانی بتواند مخاطب خود را در سرگرمی بیشتری فرو ببرد از موفقیت بیشتری برخوردار خواهد بود و در این مسیر کمپانی والت دیزنی با فهم اصول حاکم به بهترین گونه بر قواعد آن آگاه بوده و به خوبی این امر را در تولیدات خود پیاده کرده و مبتکرانه به القای خواسته‌های خود به مخاطب مبادرت می‌ورزد و به دلیل آن که خواستگاه اکثر این انیمیشن ها بر محور تبیین و ترسیم وجوه انسان اومانیسم قرار دارد، لذا نفی غیب و تمامی مشتقات آن از جمله معمول ترین موارد مورد هجمه بوده و در این مسیر کودک بیننده با بنیان معرفتی مخدوش القا شده توسط ایشان بزرگ خواهد شد.